نگهداری ارکیده کاتلیا | گل و گیاه
- توضیحات
- دسته: آموزش گل و گیاه
- بازدید: 4672
همانطور که قبلا گفته شد ارکیدهها بزرگترین خانوادهی گیاهی را تشکیل میدهند. حدود ۲۵۰۰۰ هزار گونه ازآنها تابحال کشف شده است. ارکیدهها در اواخر دورهی کرتاسه یعنی اواخر عصر گودزیلا تکامل پیدا کردند. سال ۱۸۲۴ بود که برادر ویلیام کاتلیا در حال گشت زنی در شهرپرنامباکو در برزیل بود که این گیاه را باخودش به باغ گیاهشناسی گلاسگو اسکاتلند میبرد و کاتلیا معرفی شد.
ارکیده کاتلیا هم مثل فالانوپسیس زندگی اپی فیت یا دارزی دارد و روی تنه درختها زندگی میکند ولی این به معنی انگل بودنش نیست! این ارکیده با فالانوپسیس کمی فرق دارد و در ایران هم کمتر پیدا می‌شود.در نتیجه تجربهی نگهداریش در ایران به نسبت فالانوپسیس پایین است.
به ارکیده کاتلیا میگویند ملکه ارکییدهها ،هم به خاطر گل‌های معطرش و هم درشتی گلهایش و راحتی نگهداریاش است.
سیکل زندگی کاتلیا به این صورته که اول بهار بیدار میشوند و شروع به رشد ریشه و پیازچه های جدید میکند، همان موقع گلهایش را با رشد جدید شروع میکند و رشد ریشهها متوقف می‌شود بعداز پایان گلدهی، ریشه دهی و برگ دهی شروع می‌شود.
نور:
کاتلیا نیاز نوری بالاتری نسبت به فالانوپسیس دارد. اگر فالانوپسیس هم دارید توجه کنید که این دو را نباید کنار هم در جای سایه یا کم نور گذاشت زیرا برای گلدهی به نور زیاد احتیاج دارد. یعنی اینکه بگذارید نزدیک پنجره جنوبی ولی آفتاب مستقیم به آن نخورد.
اصولا گیاه وقتی نورش کم باشد، تعداد سبزینهی خودش را در برگ زیاد میکند و این یعنی برگ سبزتر می‌شود و سبزی آن به تیرگی میزند و برعکس هر چه نور زیادتر باشد، برگ سبزی خودش را کم میکند تا به سبزینهاش آسیب نرسد بنابراین یه رنگ سبز معمولی برای برگ کافی است. پس حتما این نکته را در نظر بگیرید. نکتهی دیگر دربارهی نور این گیاه، این که برای گلدهی به طول شب واکنش نشان میدهد و باید پاییز که رسید اواخرش به گونهای به گلتان بفهمونید که پاییز شده است. مثلا بگذارید کلا در راه پله باشد تا شبها به آن نور نخورد. بعد ۲ ماه شروع میکند به گل دادن. این نکته هم یادتان باشد عدم گلدهی میتواند ناشی از نور ضعیف هم باشد.
آبیاری:
کاتلیا روی تنه درخت رشد میکند پس بنابراین آبیاریاش در طبیعت تحت باران انجام می‌شود. قانون آبیاری ارکیده یا کلا گلها اینطور هست که بین دو آبیاری حتما خاکش خشک شود، ولی نه تو هر گلی.
البته به فاکتورهایی مثل حجم ریشه ،ارتفاع گلدان از زمین هم بستگی داره که باید دقت کرد. زمستان که گلتان خواب است باید آبیاری شود. هر ۷ روز یا ده روز یکبار تا گیاه در حال استراحت خراب نشود.
موقع هر نوبت آبیاری هم مطمئن شوید که آب از زیر گلدان میریزد بیرون و این یعنی سیرآب شدن. اگر دیدید که قسمتهای قدیمی گیاه درحال خشک شدن هستند. بدانید که به خاطر کمبود آب هست که گیاه را مجبور میکند، آب را از بخش قدیمی به بخش جدید منتقل کند.
کلا آبياري اركيده ها يك عمل فني و دقيق است نحوه عمل به دين قرار است : پس از فصل گل معمولاً اركيده ها دوره خواب كوتاه مدت يا دراز مدت خود را ميگذرانند، كه معمولاً اين مدت در گلخانه ها يك ماه ميباشد. در آغاز اين دوره بايستي به اركيده ها يك آب كامل داد و سپس تا يك هفته آنها را به حال خود گذاشت .
پس از گذشت يك هفته يك آبياري ديگر انجام داده و اين بار آنها را به حال خود گذاشت. پس از گذشت يك هفته يك آبياري ديگر انجام داده و اين بار آنها را نيز، مدت يك هفته يا بيشتر بدون آب گذاشت . هنگام رشد گياه كار مشكلي است زيرا از يك گياه به گياه ديگر متفاوت است.
به طور كلي خاك ته گلدان بايستي هميشه مرطوب و خنك باشد. اركيده ها در زمستان بهتر است هفته اي يك بار و دربهار و پاييز هفته اي دو بار و در تابستان در رابطه با مقدار گرما و روشنايي هر 2 روز يك بار آبياري گردند. درجه حرارت آب مصرفي نيز خيلي مهم است. آب سرد هرگز نبايد مصرف شود.
رطوبت:
از آنجایی که کاتلیا راحتترین ارکیده برای نگهداری هست، رطوبت ۵۰ درصدی یا کم برایش کافی است. بهترین کار این است که یک ظرف پر آب قرار بدهید کنارش تا تبخیر شود. یا اینکه هر روز با اسپری غبار پاشی کنید. فقط اگر روی گل بود، روی گلهایش آب نپاشید. تا گلتان خراب نشود.
قرار گرفتن در کنار گیاهان دیگر هم کمک کننده است .
يك زير گلداني تو گود كه درآن سنگريزه يا شن با آب وجود دارد بهترين طريق ايجاد رطوبت در خاك يا گلدان ريزا آب موجود از اطراف گلدان هاي سفالي داخل ميگردد.
تغذیه:
دوستان این گل کاتلیا دارای رشد همپا است. یعنی اینکه در چند جهت از زیر خاک رشد میکند و اگر گلدهی را کنار بگذارید ،نتیجه میگیرید که خرجش بالاست و باید تغذیه مناسبی داشته باشد.
برای تغذیه خوب درشروع فصل رشد که گل میدهد باید کود کریستالون صورتی یا کود بنفشه آفریقایی داد تا گلهایش عمر بیشتری داشته باشند. ولی بعد از گلدهی میتوانید از آب ماهی یا کود کاکتوس هم به آن بدهید تا خوب برگ بدهد.
دما:
بهترین دما برای این گل کاتلیا بین ۱۸ درجه تا ۲۵ درجه هست.
اگر طوری باشد که شبها با روز اختلاف دما داشته باشد، برای گلتان بهتر است. چون در طبیعت شبها خنکتر از روز ها هست و همین عامل باعث میشه که گیاه ذخیره غذایی داشته باشد گل بدهد. ازآنجایی که این گل بومی مناطق استوایی هست. درآن مناطق هوا زیر صفر نمیرود هیچ وقت، نهایتا دما مثلا به ۱۵ درجه برسد. این دما یعنی هوای خنک نه سرد. ما معمولا در راه پله یا انباری این هوا رو در زمستان داریم. گذاشتن در راه پله که هم هوای خنک بخورد و بفهمد زمستان آمده است و هم تابش نور در شب کمتر می‌شود و گیاه میرود برای خواب زمستانی تا بتواند بعد از بیدار شدن در عید گل بدهد.
دراین بین البته همه کاتلیاها یکجور عمل نمیکنند، می‌شود گفت کاتلیاهای زرد رنگ بیشتر از سرما تنفر دارند در صورتی که قرمز رنگها هوای کمی خنک را ترجیح میدهند.
تعویض گلدان:
زمانی نیاز به این کار هست که گلدانتان در حال انفجار باشد و حسابی جایش تنگ شده باشد.
توجه داشته باشید زمان تعویض گلدان به هیچ وجه موقع گلدهی نباشد و ترجیحا موقع خواب گیاه باشد. یا موقعی که گیاه رشدی ندارد.
به عنوان یک قانون تعویض گلدان زمانی شروع می‌شود که ریشههای جدید از پایین ساقه بیرون میزنند. وقتی گیاه را از داخل خاک بیرون آوردید ترجیحا بگذارید داخل یک ظرف آب تا شک نبیند.
به طور كلي كاشت و تعويض گلدان بايستي فورا پس از خواب گياهي ( كه معمولا بعد از فصل گل مي باشد) و قبل از شروع رشد جديد صورت بگيرد.
مناسب ترين ظرف براي اركيده ها گلدانهاي سفالي عريض و كم عمق مناسب ترين وسيله براي اركيده هاي زميني هستند، در حاليكه براي انواع انگلي بهتر است از سبد هاي بافته شده و يا گلدان هاي سفالي كه انتهايشان مسبك است تا ريشه ها بتوانند ظرف را در بر گيرند استفاده شود.هنگام استفاده از گلدانهاي سفالي بايستي سوراخ زهكش را كاملاً باز نموده و با خرده سفال كه بر روي آن قرار ميدهيد مانع خروج خاك گرديد يكي از مراقبت هاي ديگر شستشوي كامل گلدانها و ضد عفوني آنها با قارچ كشها و حشره كشها است در هنگام استفاده از سبدها بايستي كف و كناره هاي آنها باخزه پوشيده شود تامانع ريزش خاك و كمپوست گردد. اين وسيله ها (سبدها ) هم بايستي قبل از استفاده كاملاً شستشو گردد.
تکثیر:
گل کاتلیا ریزوم یا ساقههای زیر زمینی دارد و میتوانید موقع تعویض گلدان هر ساقه را جدا کنید و بگذارید داخل یک گلدان دیگر.
خاک:
همان خاک فالانوپسیس برایش کافی است. توجه داشته باشید که این گیاهان در طبیعت درون خاک نیستند بلکه این گیاه اصطلاحا اپیفیت یا دارزی هست و روی تنهی درختان و سنگها و غیره البته قارچ وانگل هم نیستند.
به همین دلیل ریشه ی آنها طوری آداپته شده که نه درون آب باشد نه درون خشکی و نه خاک معمولی، برخی تولید کنندهها جوری میگویند خاک ارکیده فرق دارد، انگار که میخواهند موشک هوا کنند ولی اینطور نیست. همین که شما،اسفنج را قطعه قطعه کنید، برادهی چوب، خزه، ذغال، پرلیت، پوست درخت را باهم ترکیب کنید خاک ارکیده تشکیل می‌شود. پس یادتان باشد داخل خاک باغچه نکارید.
انواع مختلف خاكها: تركيب خاكها بر حسب نوع اركيده ها متفاوت است:
1-اركيده هاي زميني: مخلوط دو قسمت خاك برگ، يك قسمت خاك لوم، يك قسمت پيت.
2- اركيده هاي اپي فيت يا انگلي: براي اركيده هايي كه در سبد كاشته مي شوند بايستي در كف سبد مخلوطي از 2 قسمت خزه و 3 قسمت سرخس اوسموندا ريخته شود. سرخس اوسموندا باعث نفوذ هوا به داخل شده، تنفس ريشه ها را ممكن و زهكشي را آسان مي سازد.
گلدهی:
این گیاه چندین بار در سال گل داده است و هر سری حداکثر تا یک ماه دوام دارند تنها نور زیاد و آبیاری مناسب و کود بنفشه آفریقایی باعث گلدهی میشوند برخلاف فالانوپسیس. بعد از اتمام گلدهی شاخه گل را از بالای برگ مربوطه قطع کنید.
نظرات (0)