چرا لاغر نمي شوم؟

مشكل بسياري از افراد چاق آن است كه به رژيم لاغري پاسخ مناسب نمي دهند و يا برنامه غذايي كاهش وزن در ابتدا براي آنان موثر است ولي پس از مدتي به آن مقاوم مي شوند و ديگر وزنشان كاهش پيدا نمي كند و اين موجب دلسردي، ياس، عدم پيروي آن ها از رژيم لاغري و نهايتا ناراحتي هاي عصبي و افسردگي در اين دسته از افراد مي شود.

عوامل موثر در بروز چاقي
1- عوامل تغذيه اي

شامل پيروي از رژيم هاي لاغري غلط و عادات و انتخاب هاي غذايي نامناسب.

2- عوامل دروني

شامل اختلالات هورموني، اختلال در انتقال دهنده هاي عصبي، شرايط روحي نامناسب و استرس.

علاوه بر موارد فوق، يك سري عوامل ديگر هم در بروز چاقي و ميزان اثرگذاري رژيم لاغري در فرد موثر است از جمله:

جنسيت، نوع چاقي، چگونگي پيروي از رژيم لاغري، وضعيت تحرك فرد، تصوير ذهني شخص از رژيم لاغري، انگيزه فرد در پيروي از رژيم لاغري.

جنسيت 
يكي از عوامل موثر در ابتلاء به چاقي جنسيت است. در زنان، چاقي شيوع بيشتري نسبت به مردان دارد، زيرا درصد چربي در بدن زنان بيش از مردان است(مردان عضله بيشتري در بدن خود دارند) و مدت زمان بيشتري جهت كاهش وزن زنان و رسيدن آنان به وزن طبيعي لازم است و اين امر مي تواند دليلي براي يأس آنها در اصلاح وزن اضافي و رسيدن به وزن طبيعي باشد. در حالي كه چنانچه خانم هايي با وزن بالا تحت نظر رژيم شناس از برنامه غذايي كاهش وزن صحيح پيروي نمايند و در اين كار مداومت داشته باشند حتما مي توانند در كاهش وزن موفق باشند و ضمنا از سلامت بيشتري نيز برخوردار شوند. 

نوع چاقي
نوع چاقي نيز در موفقيت يا عدم موفقيت در پيروي از رژيم لاغري نقش دارد. چاقي را مي توانيم به دو نوع تقسيم كنيم.

1- چاقي نوع مردانه يا سيبي شكل: در اين نوع چاقي معمولا تجمع چربي بيشتر در ناحيه شكم و اطراف كمر است. چون اين نوع چاقي بيشتر در مردان چاق مشاهده مي شود آن را چاقي نوع مردانه مي نامند.

2- چاقي نوع زنانه يا گلابي شكل: در اين نوع چاقي، تجمع چربي در باسن، كفل و ران ها است و چون اين نوع چاقي بيشتر در زنان چاق رخ مي دهد به آن چاقي نوع زنانه مي گويند. البته گاهي اوقات چاقي نوع مردانه در زنان و چاقي نوع زنانه در مردان نيز مشاهده مي شود.

چاقي نوع مردانه از نظر سلامت خطرناك تر از نوع زنانه است و احتمال خطر عوارض قلبي – عروقي، ديابت و.. در اين نوع چاقي بيشتر است ولي كاهش وزن در اين نوع چاقي آسان تر انجام مي شود. معمولا افراد مبتلا به چاقي نوع زنانه ديرتر و سخت تر وزن كم مي كنند و به همين علت ممكن است در پيروي از رژيم لاغري دلسرد و مايوس شوند و اين تصور برايشان پيش آيد كه رژيم كاهش وزن در آنان موثر نيست. اين تصور صحيح نيست فقط اين افراد ديرتر وزن اضافي خود را از دست مي دهند، بنابراين بايد در كاهش وزن و تثبيت آن در محدوده طبيعي، صبورتر و كوشاتر باشند.

تحرك
در افراد چاق بين انرژي دريافتي و انرژي مصرفي در بدن، تعادل وجود ندارد. به اين ترتيب كه مقدار انرژي دريافتي از غذا بيش از ميزان كالري است كه در اثر سوخت مواد انرژي زا در بدن توليد مي شود، بنابراين قسمتي از مواد انرژي زا تبديل به چربي شده و در بدن ذخيره مي گردد و موجب افزايش وزن و چاقي مي شود.

اساس رژيم لاغري بر پايه كاهش انرژي دريافتي فرد و افزايش سوخت مواد انرژي زا در بدن شخص است.

انواع رژيم هاي لاغري باعث كاهش انرژي دريافتي فرد مي شود ولي در مورد افزايش سوخت مواد انرژي زا صرفا با ورزش، پياده روي و به طور كلي فعاليت هاي فيزيكي، اين عمل امكان پذير است. 

گاه ديده مي شود كه برخي افراد غيرمتخصص براي افزايش سوخت مواد انرژي زا در بدن افراد چاق، از هورمون استفاده مي نمايند، مثلا هورمون هاي تيروئيدي را كه در متابوليسم مواد مغذي موثرند تجويز مي كنند. اين كار به هيچ وجه صحيح نيست و به سلامت شخص لطمات جدي وارد مي سازد. بهترين روش جهت افزايش سوخت مواد انرژي زا در بدن ورزش هايي مانند: پياده روي، كوهنوردي و.. است كه نه تنها موجب كاهش وزن مي شود بلكه به سلامت و روحيه سازي و برخورداري از شادابي و نشاط فرد نيز كمك هاي موثري مي كند و چنانچه ورزش و فعاليت جسمي با رژيم غذايي همراه باشد نتيجه خيلي موثرتر و مفيدتري در كاهش وزن به همراه خواهد داشت. افرادي كه همراه رژيم لاغري، فعاليت هاي فيزيكي و ورزش مداوم دارند خيلي بهتر و سريع تر و سالم تر به رژيم كاهش وزن پاسخ مي دهند و آسان تر به وزن طبيعي دست مي يابند.

چگونگي پيروي از رژيم هاي لاغري
افرادي كه در طول عمر خود به طور مكرر از رژيم هاي لاغري پيروي مي كنند، به اين ترتيب كه بعد از مدتي استفاده از رژيم لاغري، آن را رها كرده و پرخوري مي كنند و سپس مجددا به رژيم لاغري روي آورده و بعد از مدت زماني دوباره رژيم را رها مي كنند و اين امر به كرات تكرار مي شود ديگر به رژيم هاي لاغري پاسخ مثبت نمي دهند، زيرا پس از هر بار رژيم گرفتن به خصوص چنانچه اين رژيم ها، نامناسب و بسيار كم كالري باشند، بدنشان به كالري پايين عادت مي كند و بعد از رها كردن برنامه لاغري، افزايش وزن پيدا مي كنند و هر چه اين امر بيشتر تكرار شود افزايش وزن و چاقي شديدتر خواهد بود. بنابراين افراد مستعد براي چاقي و اضافه وزن هرگز نبايستي رژيم لاغري را ناگهاني و سر خود رها كنند، البته رژيم لاغري لازم است حتما تحت نظر متخصص تغذيه و رژيم شناس تنظيم شود. چنين رژيمي چون طبق اصول صحيح تغذيه اي برنامه ريزي شود مي تواند تمام نيازمندي هاي تغذيه اي فرد را تامين كرده و در او احساس سيري و رضايت از غذا خوردن ايجاد نمايد.

توجه داشته باشيم كه مفهوم رژيم لاغري صحيح، كم خوري و احساس گرسنگي دائم نيست بلكه اساس آن بر مبناي صحيح و متعادل خوردن استوار است.

تصوير ذهني شخص از رژيم لاغري
يكي از مسائل مهمي كه در موفقيت يا عدم موفقيت در كاهش وزن موثر است تصوير ذهني شخص از رژيم لاغري است. در اكثر موارد افراد چاق و با وزن خيلي بالا تصور مي كنند كه با پيروي از رژيم لاغري بايد به سرعت و به مقدار خيلي زياد وزن اضافي را از دست بدهند. اين باور به هيچ وجه صحيح نيست. كاهش شديد وزن مضرات بسيار زيادي براي فرد در بردارد. 

افرادي كه به سرعت و به مقدار زياد وزن كم مي كنند پس از مدتي، به همان سرعت وزن از دست رفته را دوباره كسب مي كنند، هر چه كاهش وزن سريع تر باشد بازگشت به وزن قبلي با سرعت بيشتري انجام خواهد شد و اين امر موجب دلسردي و ياس فرد از رژيم لاغري مي شود.
كاهش سريع وزن چون به دليل پيروي از رژيم بسيار سخت و كم كالري حاصل مي شود، لذا به هيچ وجه قادر به تأمين نيازهاي تغذيه اي شخص نبوده و بعد از مدتي كوتاه شخص را در معرض سوء تغذيه و عوارض بي شمار ناشي از آن قرار مي دهد.

يكي از بارزترين عوارض كاهش سريع وزن، خستگي شديد، كاهش توانايي به هنگام انجام فعاليت هاي جسمي، سستي، بي حالي و بي ميلي به كار به علت كمبود شديد انرژي دريافتي است كه براي انجام فعاليت هاي روزانه و نيز اعمال حياتي داخلي بدن ضروري مي باشد و اين حالت كمبود انرژي، كارايي فرد را كاهش داده و توان انجام فعاليت هاي روزمره را از او سلب خواهد كرد.

رژيم هاي حاوي انرژي بسيار پايين كه منجر به كاهش سريع وزن مي شود موجب كاهش قدرت ايمني بدن و آمادگي ابتلاي شخص به انواع عفونت ها و بيماري ها مي شود. افرادي كه به سرعت و به مقدار زيادي وزن كم مي كنند آسيب پذيري خيلي بيشتري در برابر بيماري ها دارند و علاوه بر انكه به آساني بيمار و بستري مي شوند، دوران بيماري آنان نيز طولاني بوده و خيلي دير بهبود مي يابند به اين ترتيب اوقات زيادي از عمر خود را به اجبار در بستر بيماري مي گذرانند.

كاهش قدرت ايمني در اين افراد به علت عدم تامين نيازهاي تغذيه اي در آنان است زيرا رژيم لاغري با كالري خيلي پايين نمي تواند حاوي مواد مغذي ضروري براي بدن آنان به ميزان كافي باشد و به اين ترتيب شخص را در معرض سوء تغذيه ناشي از كمبودهاي غذايي قرار مي دهد.

عوارض و اختلالات بي شماري در اثر پيروي از رژيم هاي غذايي خيلي محدود از كالري و كاهش سريع وزن در شخص بروز مي نمايد از قبيل: كم خوني ، اختلالات چشمي ، شب كوري ، تورم و عفونت پذيري لثه ها، اختلالات دندان ها و پوسيدگي دندان ، خشكي، خشونت و اختلالات پوستي، ريزش موها و خشكي و بد حالت شدن موها، شكنندگي ناخن ها، اختلالات استخواني و بروز نرمي استخوان در بزرگسالان، اختلال در رشد و به تاخير افتادن بلوغ جنسي در نوجوانان، اختلال در سيستم عصبي و بروز ناراحتي هاي عصبي، كاهش قدرت يادگيري و ضعف حافظه و بسياري عوارض و اختلالات ديگر كه به علت عدم دريافت كافي مواد مغذي به سبب پيروي از رژيم هاي خيلي محدود از كالري، در شخص بروز مي كند.

از لطمه هاي ديگري كه كاهش سريع وزن ايجاد مي كند، كاهش قدرت ارتجاعي و شل و چروك شدن پوست است، همچنين عضلات استحكام و قدرت ارتجاعي خود را از دست مي دهند كه اين امر موجب شل شدن و افتادگي عضلات مي شود. اين اختلال نهايتا منجر به پيري زودرس مي شود و اين امر به خصوص در خانم هايي كه از رژيم لاغري غلط استفاده كرده و به سرعت كاهش وزن پيدا مي كنند به وضوح مشاهده مي شود.

با توجه به مراتب فوق توصيه مي شود كه افراد داراي اضافه وزن و چاقي به هيچ وجه اصراري جهت كاهش سريع وزن نداشته باشند زيرا مبتلا به عواقب و پيامدهاي ناگوار آن كه جبرانش بسيار مشكل است خواهند شد. افراد چاق نبايد خود را با اشخاص لاغر يا داراي وزن طبيعي مقايسه كنند زيرا موجب دلسردي آنان نسبت به پيروي از رژيم لاغري خواهد شد. اين افراد بايد به روند كاهش وزن خود توجه كنند و به تدريج و به طور منظم و مناسب، وزن اضافي خود را از دست بدهند. كاهش وزن به ميزان 4-2 كيلوگرم در ماه مناسب است مگر در موارد اضطراري و براي افراد خيلي چاق كه حداكثر 6 كيلوگرم در ماه توصيه مي شود.

انگيزه فرد در پيروي از رژيم لاغري
مسئله اي كه در موفقيت يا عدم موفقيت در كاهش وزن موثر است هدف شخص در پيروي از رژيم لاغريست. بسياري از افراد چاق داراي انگيزه قوي و صحيح براي كاهش وزن نيستند و اهداف كوتاه مدت و مقطعي و غير منطقي براي اين امر دارند. مثلا اصرار دارند كه در مدت زماني كوتاه، وزن اضافي خود را كاهش دهند تا براي شركت در فلان ميهماني يا عروسي يا مراسم خاص، وزن مناسبي داشته باشند و البته پس از دستيابي به اين هدف، رژيم لاغري را رها مي كنند.

بعضي افراد چاق به خاطر چشم و هم چشمي و رقابت با ديگران، دست به پيروي از رژيم لاغري بسيار دشوار و نامناسب مي زنند و اصرار دارند كه در مدت زماني كوتاه و با سرعتي زياد وزن اضافي خود را كاهش دهند. چون ادامه چنين رژيم دشواري به علت ناكافي و نامناسب بودن امكان پذير نيست بعد از مدتي نه چندان طولاني رژيم را رها كرده و به پرخوري پناه مي برند.

برخي ديگر از افراد با وزن بالا، دچار وسواس در مورد وزن خود و نفرت از اندام خود شده و وزنشان حساسيت بيش از حد نشان مي دهند. اين مسئله موجب مي شود كه به سلامت خود توجه نكنند و از برنامه غذايي بسيار محدود از كالري و دشوار پيروي كنند كه آنان را دچار اختلالات ناگوار و مشكل خواهد كرد و هرگز قادر به ادامه چنين رژيم نخواهند بود.

چنانچه انگيزه فرد از رژيم لاغري، برخورداري از سلامت بيشتر، مقاومت در برابر بيماري ها، كسب شادابي، نشاط، توان و نيروي بيشتر باشد مسلما در كاهش وزن و رسيدن به وزن نرمال و حفظ سلامت، كاملا موفق خواهند بود.

نظرات (0)

هیچ نظری در اینجا وجود ندارد

نظر خود را اضافه کنید.

ارسال نظر بعنوان یک مهمان
پیوست ها (0 / 3)
مکان خود را به اشتراک بگذارید

مطالب مشابه

insert_link

local_library انرژی چیست و چرا بر روی مراکز انرژی ما(چ

insert_link

local_library سرنوشتي كه نمي شد عوضش كرد

insert_link

local_library شل سيلور استاين - نمي تواني آن را با خود

insert_link

local_library آبشان از يک جوي نمي رود