پول خوشبختي نمي خرد
- توضیحات
- دسته: خانواده ايراني
- بازدید: 577
اگر در هواي گرم تابستان به بچه كوچكي يك عدد بستني داده شود، مراكز لذت در مغز او همانطور فعال مي شود كه به پدر او در پايان ماه يك صدهزار تومان پادادش داده شود. اما براي بسياري از افراد، اين هجوم اوليه احساس لذت و ترشح هورمونها به معناي لذتي طولاني نيست.
تحقيقات نشان داده اند كه سطح خوشبختي در بوميان قبايل ماسايي در آفريقاي شرقي و ثروتمندترين افراد جهان، از حداكثر يكساني برخوردار است. برندگان بخت آزمايي پس از پنج سال به حالت عادي باز ميگردند و همانقدر احساس خوشبختي و رضايت ميكنند كه قبل از برنده شدن حس ميكردند.
به نظر نميرسد كه تنها بالا رفتن درآمد موجب خوشحالي بيشتر مردم شود و از طرفي، منفي ترين تجربيات زندگي، تنها تاثير اندكي بر احساس رضايت طولاني مدت افراد خواهند داشت.
پيتر اوبل (Peter Ubel)، پروفسور پزشكي در دانشگاه ميشيگان ميگويد: " ارتباط بين پول و خوشبختي بسيار اندك است."
البته اين حرف به اين معنا نيست كه بالا رفتن درآمد اهميتي ندارد. با توجه به راي موافق 1% از افراد شركت كننده در آمارگيري، در اين ميان يك همبستگي بسيار كوچك ميان ثروت و خوشبختي وجود دارد.
براي عده اي اين همبستگي ميتواند بيشتر باشد، افرادي كه بسيار تهي دست هستند هنگام بهتر شدن وضع اقتصادي خود خوشحالترند و افراد بسيار بيمار يا معلول نيز ميتوانند با داشتن پول بيشتر، آسايش و خوشي بيشتري كسب نمايند.
به قول اوبل، در چنين مواردي افراد با داشتن نقدينگي بيشتر ميتوانند در مقابل موقعيتهاي منفي از خود دفاع كنند. احتمال ديگر ميتواند اين باشد كه پول با بالا بردن موقعيت و جايگاه فرد، ميتواند براحساس رضايت او تاثير گذار باشد.
اما چرا ثروت با خود احساس شادي دائمي همراه نمي آورد؟
جورج لونشتاين (George Loewenstein)، اقتصاد دان دانشگاه كارنگي ملون (Carnegie Mellon) ميگويد: "بخشي از علت موضوع اين است كه مردم در تعيين راه مناسبي براي خرج كردن پول خود چندان موفق نيستند."
مردم معمولا در برآورد مقدار لذت حاصل از موضوعي مشخص غلو ميكنند.
لونشتاين اضافه ميكند: گاهي شكل خرج كردن پول دليل اصلي عدم رضايت افراد است. براي مثال، انسان از تاثير متقابل معاشرت با ديگران لذت ميبرد، اما معمولا برندگان بخت آزمايي، بلافاصله كار خود را ترك ميكنند و در جايي دور از معاشرين معمول خود مسكن گرفته و پس از مدتي احساس بي كسي و افسردگي ميكنند.
در اين صورت خريدنيهاي ديگر پول هم تاثيري كه از آن انتظار ميرود را نخواهد داشت، براي مثال مرد جوان مجردي كه يك اتوموبيل فراري دارد، اما كسي را ندارد تا با او به گردش برود و از تحسين او برخوردار شود، از اين اتوموبيل لذتي نخواهد برد.
مغز انسان به تجارب خوب عادت مي كند
مشكل اصلي اين است كه مغز انسان نسبت به تجارب مثبت شرطي ميشود. به دست آوردن ناگهاني مقدار زيادي پول در ابتدا چيز خوبي به نظر ميرسد، اما با گذشت زمان اين عكس العمل ضعيف ميشود.
فيش حقوقي با مبلغ مشخص، هيچ نقطه لذت آوري را در مغز فعال نميكند و در احساس كلي خوشحالي، تاثيري ندارد. انسان ميتواند به هر چيزي - چه آويخته شدن از پا باشد چه درآمد يك ميليون دلار در روز- عادت كند.
حال و هواي شخص بيش از هرچيز به عوامل ارثي بستگي دارد. تحقيق بر روي دوقلوها نشان داده است كه حداقل نيمي از ميزان احساس خوشبختي افراد، توسط ژنهايي مشخص ميشود كه نقش اصلي را در شكل گيري شخصيت او داشته اند.
اين مطلب پرسش ديگري را به ميان مي آورد. اصولا خوشحالي و خوشنودي چقدر اهميت دارد؟ اشخاصي با بيماريهاي مزمن خود را خوشبخت توصيف ميكنند، اما در عين حال مقادير فراواني پول خرج ميكنند تا از سلامت بيشتري برخوردار باشند و با وجود اينكه افراد سالم چندان از افراد فلج خوشبخت تر نيستند، اما آنها پول زيادي براي قابل استفاده كردن عضلات خود خرج ميكنند.
بسياري از تجربيات بسيار ارضا كننده زندگي، با خود خوشحالي نمي آورند. براي مثال داشتن فرزند در واقع موجب ميشود كه افراد در كوتاه مدت كمتر احساس شادي كنند- اما اين احساس به اين معنا نيست ما بايد از بچه دار شدن دست برداريم.
به گفته لونشتاين : "من فكر ميكنم كه در اندازه گيري اهميت خوشحالي هم غلو شده است. بخشي از معناي زندگي گذراندن فراز و نشيبها است. يك زندگي سراسر خوشي، نميتواند چندان زندگي خوبي باشد."
با اين وجود، لا اقل يك رابطه بسيار مهم بين پول و خوشبختي وجود دارد، به اين ترتيب كه افراد خوشنود و رضامند، بيشتر مستعد اين هستند كه در آينده به درآمد بيشتري دست يابند. پس، در عين اينكه پول نميتواند مردم را خوشبخت كند، اما احساس خوشبختي ميتواند به پول بيشتر ختم شود.
نظرات (0)