شجریان - محمدرضا
- توضیحات
- دسته: بیوگرافی موسیقیدانان
- بازدید: 455
 |
محمدرضا شجريان اول مهر ماه 1319 در مشهد متولد شد. چنانكه خود در خاطراتش از ايام كودكي می گوید، 5 ساله بود كه در خلوت كودكانه‌اش آواز مي‌خواند. از 9 سالگي تلاوت قرآن را آغاز مي‌كند و يك سال بعد اين كار را درنشست ها و اجتماعات سیاسی آن سال‌ها ادامه مي‌دهد. در سال 1331 براي نخستين بار صدايش از راديو خراسان پخش مي‌شود.
سال 1332 عنوان شاگرد ممتاز را بين دانش آموزان مشهدي از آن خود کرد و سپس در دبيرستان شاهرضا تحصيلات خود را پي ادامه داد. او سال 1336 به دانشسرای مقدماتی مشهد مي‌رود و از همين سال است كه براي نخستين بار با يك معلم موسيقي به نام جوان آشنا مي شود. پي گيري جدي كار آواز سبب مي شود تا در سال 1338 به اجراي آوازهايي بدون ساز و نيز قرائت قرآن براي راديو خراسان بپردازد.
يك سال بعد شجريان ديپلم دانشسراي عالي را مي‌گيرد و به استخدام آموزش و پرورش در مي‌آيد و همزمان به تدريس در دبستان خواجه نظام‌الملك بخش رادكان مي پردازد. در همین سال با سنتور هم آشنا می شود.
آشنايي با سنتور اين اشتياق را در وي شدت مي‌بخشد كه با نت و فراگیری سنتور نزد آقای جلال اخباری و شروع سنتور سازی و تحقیق برای بهتر کردن صدای سنتور تجربه‌هاي خود درموسيقي را گسترش دهد. شجريان در همين سال (1340) با دوشیزه فرخنده گل افشان در شهر قوچان ازدواج مي‌كند و مرداد ماه جشن عروسي مي‌گيرند كه حاصل اين ازدواج آغاز يك زندگي سي ساله و سه دختر ويك پسر( همايون) است.
سال 1342 هم زمان با به دنیا آمدن نخستین فرزندش موفق می شود اولین سنتور خود را با چوب توت بسازد.
بعد از چند سال تدريس و مديري دبستان‌هاي مشهد آذر ماه 1346 شجريان به تهران منتقل مي‌شود و از همان بدو ورود با استاد احمد عبادي (نوازنده و نواساز نامي سه‌تار) آشنا مي‌شود. هم زمان به همكاري با راديو ايران مي‌پردازد و در كنار آن به کلاس درس آواز استاد اسماعیل مهرتاش و انجمن خوشنویسان نزد استاد بوذری مي‌رود. آشنایی با رضا ورزنده (استاد سنتور) نیز در تابستان همین سال اتفاق می افتد.
اجرا و ضبط اولین برنامه در رادیو ایران که با عنوان "برگ سبز شماره ی 216" در شب جمعه 15 آذرماه پخش شد از ديگر فعاليت‌هاي شجريان در اين سال بود. کار در رادیو با نام مستعار "سیاوش بیدکانی" تا سال 13500 خورشیدی و بعد در رادیو و تلویزیون با نام خودش از جمله تلاش‌هاي شجريان در مسير زندگي هنري‌اش به شمار مي‌رفت.
در سال 1347 از آموزش و پرورش به وزارت منابع طبیعی انتقال مي يابد وهمزمان به كلاس خوشنويسي استاد حسن ميرخاني مي‌رود. سال 1349 همكاري خود با با برنامه‌های تلویزیون ملی ایران را آغاز مي‌كند و همزمان به دريافت خوشنويس ممتاز نايل مي‌شود. سال 1350 با استاد فرامرز پايور آشنا مي‌شود. به مشق سنتور و آموزش ردیف اوازی صبا نزد او مي‌پردازد. در همين سال افتخار آشنايي با شاعر گرانمايه هوشنگ ابتهاج (سايه) را پيدا مي‌كند و به همكاري با برنامه گلهاي تازه رادیو مي‌پردازد. سال 1351 شجريان ضمن همكاري در برنامه گلها با استاد نور علي خان برومند آشنا مي‌شود و به آموزش سبك و شيوه آوازي طاهر زاده نزد وي مشغول مي‌شود.
آشنايي با استاد دوامي و نيز آموختن رديف‌هاي آوازي از ديگر توفيقات شجريان دراين سال بود. در سال 1352 به اتفاق گروهي از هنر مندان از جمله محمدرضا لطفی، ناصر فرهنگفر، حسین علیزاده، جلال ذوالفنون، داود گنجه‌ای و مقدسی و حدادی و دیگران هنرمندان مرکز حفظ و اشاعه موسیقی را به سرپرستي استاد داريوش صفوت بنا مي‌گذارند.
در سال 1354 همايون متولد مي‌شود و از همان سال اجرای کنسرت در كشور هاي دیگر را آغاز می کند. سال 1355 در جشنواره توس نیشابور و در جشن هنر شیراز به اجرای برنامه می پردازد و همراه ابتهاج و برخی هنرمندان دیگر از کارهای رادیویی کناره گیری می کند. سال 1356 شركت دل آواز را تاسيس و نيز در سال 1357 در مسابقات تلاوت قرآن سراسر كشور به مقام نخست مي‌رسد. از سال 1358 تا اواخر دهه شصت فعالیت های گسترده ای با گروه فرامرز پایور و عارف و شیدا و همچنین پرویز مشکاتیان آغاز می کند و آلبوم های مختلفی از جمله بیداد، نوا و دستان به بازار ارائه می دهد.
از سال 68 با گروه پيرنياكان و عندليبي به اجرای كنسرت در آمريكا و اروپا مي‌پردازد. اين گروه در سال بعد و به دليل زلزله رودبار كنسرت‌هايي را در جمع آوري كمك مردم دنيا دراروپا و آمريكا اجرا مي‌كنند. این همکاری تا پایان سال 71 ادامه پیدا می کند. در سال 1374 شجریان کنسرت‌هايي در شهرهاي اصفهان ، شیراز، ساری، کرمان و سنندج را برگزار مي‌كند. در همين سال آلبوم چشمه نوش (با محمد رضا لطفي) گنبد مینا، جان عشاق، مدتي بعد در خيال را با همكاري مجيد درخشاني منتشر مي‌كند.
سال 76 فرزند ديگر شجريان به نام رايان از همسر دوم متولد مي شود و يك سال بعد وي آلبوم شب؛ سكوت، كوير را با آهنگسازي كيهان كلهر منتشر مي‌كند. شجريان در سال 78 جايزه افتخاري يونسكو را دريافت مي كند (جايزه پيكاسو) و كتاب راز مانا نيز درسال 79 منتشر مي‌شود. چندی بعد از آن به اتقاق كيهان كلهر و حسين عليزاده و همايون شجريان كنسرت‌هايي را در اروپا و آمريكا اجرا کردند كه حاصل آن آلبوم‌هاي نوا، داد و بيداد، زمستان است. همکاری چهار نفره این گروه شش سال ادامه پیدا کرد.
شجريان به اتقاق عليزاده و كلهر و فرزندش در زمستان سال 1383 به مناسبت زلزله بم كنسرتي را درتهران برپا کردند و عواید آن را به ساخت مجتمع فرهنگی هنری بزرگی در این شهر به نام باغ هنر بم اختصاص دادند. اگر هنوز با گذشت چند سال این پروژه به دلیل مشکلات مالی به پایان نرسیده است.
شجريان پس از آن در سال 84 نيز كنسرتي ديگر با عليزاده و كلهر و همايون درتالار كشور برگزار کرد. او در حال حاضر با گروه آوا كنسرت‌هايي را در داخل و خارج از ایران اجرا می کند.
نظرات (0)