تغذیه سالم

مقدمه ای بر تغذیه سالم

بدون شک چگونگی تغذیه در سلامت و تندرستی انسان به گونه‌ای موثر است که هیچکس نمی‌تواند آن را حتی به اندازه ذره‌ای انکار کند. تغذیه‌ای که بر اساس اصول علمی و با در نظر گرفتن تمامی احتیاجات بدن ما تنظیم شده باشد، سلامت انسان را تامین می‌کند و قوای دفاعی بدن را به صورتی بسیار اساسی و قابل ملاحظه افزایش می‌دهد. و اگر خلاف این امر واقع شود اثرات بد این عمل در تمامی اعضاء و دستگاههای بدن منعکس می‌شود و باعث از دست رفتن قوای فعال جسمی و حتی روحی در هر انسانی و تحت هر شرایطی می‌شود.

در حقیقت به عقیده بسیاری از دانشمندان یک برنامه غذایی خوب و متعادل می‌تواند علاوه بر افزودن نشاط و نیروی حیاتی ، عمر انسان را به میزان بسیار قابل ملاحظه‌ای افزایش دهد. در حالی که محروم ماندن از مواد غذایی اساس تندرستی را سست می‌کند و حتی روی نسلهای آینده انسان نیز تاثیر گذار است.

علل سوء تغذیه

  • محرومیت از مواد غذایی همیشه و یا لااقل در اکثر زمانها و مکانها وجود داشته و دارد. محرومیت از مواد غذایی همیشه به معنای نخوردن و یا کم خوردن نیست. ممکن است غذا از لحاظ حجم کافی باشد و حتی معده انسان را پر کند، اما کارآیی لازم را برای بدن در پی نداشته باشد یا اینکه رژیم غذایی نامتعادل باشد، یعنی دسته‌ای از مواد غذایی به اندازه کافی به بدن برسد و از دسته دیگر مواد مورد نیاز به میزان ناچیزی به بدن برسد.
  • گاهی آداب و رسومی که در اجتماعات گوناگون وجود دارند موجب کاهش چشمگیر مواد غذایی در بدن انسان می‌شود.
  • علل فردی هم به میزان بسیار زیادی در سوء تغذیه موثر هستند. همچنین ناراحتی های آشکار و پنهان ساختار بدن ما و مشکلات درونی هم ممکن است ما را دچار نوع سوء تغذیه کنند.

اینها همه نمونه‌هایی از علتهای سوء تغذیه در مورد انسان هستند، در حقیقت دسته‌های گوناگون مواد غذایی لازم برای بدن ما اگر دچار فقدان یا کمبود شوند تاثیرات متفاوتی را نیز در برخواهند داشت، برای نمونه ویتامینها که از جمله نیازهای اساسی بدن ما هستند و در طبیعت بوسیله موجودات زنده ساخته می‌شوند، از لحاظ شیمیایی هیچگونه نزدیکی و شباهتی به هم ندارند و به همین دلیل است که باید از هر یک از آنها به مقدار لازم و کافی مصرف کرد.

لزوم تغذیه سالم

نکته بسیار مهم این است که میزان غذای مصرف شده روزانه در مرحله اول باید نیروی لازم را برای اعمال گوناگون و متنوع بدن تامین کند. برای مثال حداقل میزان کالری مورد نیاز برای بدن انسان و برای آنکه قلب و مغز و سایر اعضای بدن بتوانند اعمال خود را به درستی انجام دهند در حدود 1500 کالری است. واضح است که این میزان لازم است، اما به هیچ وجه و تحت هیچ شرایطی کافی نیست، زیرا انرژی مورد نیاز برای کارهای عضلانی روزانه و قرار گرفتن در برار سرما و گرما ، رشد و بسیاری اعمال دیگر نیاز به انرژی بیشتری نسبت به انرژی اولیه احساس می‌شود.

انواع مواد غذایی انرژی‌زا

در حقیقت مواد اولیه که به عنوان مواد غذایی نیروزا در بدن انسانها مورد استفاده قرار می‌گیرند همگی جزو مواد آلی هستند که بطور خلاصه می‌توانیم آنها را به سه دسته اساسی و مهم تقسیم کنیم:

  • دسته اول مواد سفیده‌ای یا موادی که تولید ازت می‌کنند پروتئینها.
  • دسته دوم لیپیدها که همان چربیها هستند.
  • دسته سوم گلیکوژنها که به موادی از قبیل نشاسته و قندها اطلاق می‌شود.

ممکن است این سوال برای شما پیش بیاید که ‌آیا می‌توان یکی از این سه دسته مواد را از برنامه غذایی روزانه مورد نیاز حذف کرد و میزان انرژی و نیروی آن را با دو دسته مواد دیگر جایگزین کرد؟! جواب این سوال منفی است، باید هر روز به میزان معینی از هر سه دسته این مواد به بدن ما برسد، زیرا بدن ما احتیاج به مواد پروتئینی دارد چون تنها منبع تولید کننده ازت برای بدن ما هستند و اگر این دسته مواد از برنامه غذایی روزانه ما حذف شود بدن ما هر روز میزان بسیاری زیادی اوره را از دست خواهد داد. علاوه بر این مواد پروتئینی هستند که اسیدهای آمینه را برای بدن ما تامین می‌کنند. به همین ترتیب به میزان حداقلی برای بدن ما چربی لازم است تا بتوانیم اسیدهای چرب مورد احتیاج خود را بدست بیاوریم. در حالی که مصرف مواد نشاسته‌ای و قندها نیز لازم و ضروری هستند تا ما بتوانیم نیروی عضلانی و قدرت بدنی لازم را برای تمامی فعالیتها روزانه خود بدست بیاوریم.

نقش مواد معدنی در بدن

البته نکته اساسی اینجاست که به جز ان سه دسته مواد غذایی که نام برده شد، مواد غذایی باید حاوی مواد غیر انرژی‌زا هم باشد، چرا که این دسته از مواد هم ، برای ادامه حیات ما ضروری و کارآمد هستند. ویتامینها ، مواد معدنی ، سلولز و آب با آنکه به تنهایی و به صورت جدا قابلیت تامین انرژی را برای بدن ما ندارند اما وجودشان برای تنظیم اعمال دستگاههای مختلف در واکنشهای درونی بدن ضروری است. در واقع مواد معدنی برای بدن ما بسیار ضروری هستند، زیرا به دو صورت اساسی در بدن ما نقش دارند:
  • اول دسته‌ای از این مواد که در ساختمان بدن ما مثل خون ، دندانها ، استخوانها و ... نقش دارند که می‌توانیم از کلسیم ، گوگرد ، سدیم ، کلر ، فسفر و غیره نام ببریم.
  • دوم اینکه برخی از مواد و املاح معدنی به عنوان کاتالیزور هستند، یعنی در واکنشهای بدن ، ایجاد سرعت می‌کنند که از آن جمله می‌توانیم به آهن ، مس ، ید ، منگنز و ... اشاره کنیم و اگر چه میزان نیاز به این مواد در بدن کم است اما بسیار ضروری هستند. برای نمونه آهن در هموگلوبین خون و ید در ترشح غدد بدن نقش اساسی دارند. همچینین نباید نقش سلولز را در عملکرد روده‌ها و اعضای دیگر بدن فراموش کنیم.

تعادل مواد غذایی

در حقیقت مهمترین نکته این است که مواد غذایی ضروری برای حیات بدن باید به نسبتهای متعادل و درست مصرف شوند و در واقع باید بین آنها تعادل لازم و کافی برقرار باشد. چرا که همین تعادل در حقیقت از مشخصات اصلی و آشکار هر موجود زنده‌ای است. اگر کسی فقط مواد سفیده‌ای به اصطلاح پروتئینهای نباتی و گیاهی را مصرف کند، چنین شخصی بدون تردید بعضی از اسیدهای آمینه مورد نیاز بدنش را در دسترس نخواهد داشت و کمبود و یا نبود این مواد به سرعت باعث به هم خوردن و اختلال اعمال اساسی بدن او می‌شود. پس برای آنکه این دسته از مواد و سایر مواد دیگر به بدن ما برسد باید مواد را به صورت متنوع و از دسته مواد گیاهی و حیوانی مصرف کنیم. فرقی نمی‌کند که این مواد جزو مواد چربی یا سفیده‌ای باشند. نکته مهم دیگر این است که همه ما به خصوص در دوران نوجوانی و جوانی باید مواظب مصرف کلسیم و فسفر روزانه خودمان باشیم. زیرا اساس ساختمانی استخوانها و دندانهای ما را تشکیل می‌دهند. ویتامین D تا حدود زیادی باعث تعادل میان کلسیم و فسفر موجود در بدن می‌شود و تشکیل و تکامل استخوانها را به صورت عادی و طبیعی خواهد کرد.

میزان انرژی مورد نیاز

بایستی به خاطر داشته باشیم که احتیاجات انسانها بر حسب سن و شغل و شرایط محیطی و جغرافیایی تفاوت دارد، اما به هر حال یک انسان عادی باید حدود 2500 کالری را به صورت روزانه مصرف کند و این میزان در ورزشکاران به چیزی حدود 4000 کالری افزایش می‌یابد. به خصوص که در افراد ورزشکار و پرتحرک باید مواد قندی و نشاسته‌ای افزایش داده شود و چربی نیز به میزان کمی افزایش یابد. همچنین میزان ویتامین C در این افراد باید افزایش یابد. در ضمن تمامی افرادی که به کارهای فکری مشغولند نیز به میزان انرژی بیشتری نسبت به انسانها عادی نیاز دارند. به خصوص نوجوانان به خاطر رشد بدنشان به مواد منظم و متناسب بیشتری احتیاج دارند.

نقش برنامه غذایی در پیشگیری از سوء تغذیه

مواد غذایی را تقریبا همه ما می‌توانیم به صورت درست و مفید و منظم مصرف کنیم، اما از این امر مهم و اساسی در زندگیمان غافلیم. هیچ کس منکر مشکلات مادی نیست، اما مطمئن باشید که سوء تغذیه و فقدان مواد غذایی لازم و اساسی برای بدن هر انسانی بیشتر از هر چیزی متوجه برنامه‌های غذایی غلط و طرز مصرف نادرست خواهد بود.

ما عمدتا مواد غذایی را به صورت تازه مصرف نمی‌کنیم. حتی در بسیاری از موارد و به خاطر روشهای غلط موجود مواد اساسی موجود در آنها را از بین می‌بریم. پس باید با طرح یک برنامه غذایی مهم و اساسی با کمک والدین خود بر این مشکل مهم غلبه کنیم و همیشه و در همه حال به خاطر داشته باشیم که آینده موفق ما در گروی سلامت جسمانی و در نتیجه روانی ماست. مساله‌ای که بزرگان دینی ما توجهی اساسی به آن داشته‌اند.

 
 
فیلتر
نمایش # 
عنوان
رژیم گیاهخواری : آیا باید امتحانش کنم | سلامت
چطور با رژیم دکتراتکینز لاغر شویم | سلامت
ارتباط آنتي بيوتيک ها با غذا خوردن در کودکان
ماهی های دارای جیوه
فلفل ها (اثرات درمانی)
ارتباط تغذیه با خواب
ارزش شاهی (سبزی)
کنگر (خواص درمانی)
ادویه (خواص درمانی)
جعفری (خواص درمانی)
آواکادو در سالاد‌
اطلاعاتی در مورد انجیر
چند خوردنی مفید !
زولبیا و اسید چرب ترانس
میوه خشک
تغذیه برای افزایش قدرت عضلات
دودی ؟ آری یا نه ؟
میان وعده مناسب
پخت غذا در دقیقه ۹۰
کشک (خواص)
ژله (فواید)
کشمش (فواید)
میگو (خواص)
تخمه آفتابگردان
ماهی و ماهی درمانی
فواید غذاهای تند
ماست ! (خواص)
هل (خواص)
دارچین و عسل را با هم بخورید !
دارچین و عسل را با هم بخورید !
روغن کانولا
کاکائو (خواص)
غذاهای مفید برای مغز
سس مایونز
عسل (خواص درمانی)
کله پاچه
به دانه (خواص)
تخم مرغ
غذاهای غنی از پتاسیم
درمان طبیعی زخم معده با موز
لیمو شیرین (خواص)
زغال اخته
توت سفید (خواص)
میوه هایی برای عملکرد بهتر روده ها
میوه هایی برای عملکرد بهتر روده ها
رابطه سبزی و دیابت در خانم ها
قوانین طلایی تغذیه
ایرانی ها نوشابه خور ترین ملت جهان !
کشمش (خواص درمانی)
سالاد
خیار (خواص)
میوه گواوا
رزماری
تمشک
بلدرچین (ارزش غذایی)
کیوی
دارچین
بهترین خوراکی ها برای قلب
زیره کرمانی
شلغم (خواص دارویی)
انتخاب جنسيت فرزندان با رژيم غذايي !
آیا جویدن آدامس مفید است؟
مصرف مرکبات و کاهش خطر ابتلا به سرطان
قهوه ، نوشیدنی مفید برای چشم!
خواص دارويي كاسني
تحقيقات جديد درباره خواص نعنا
تاثیر انگور قرمز بر جوان ماندن
خواص دارویی گياه مرزه
خواص درمانی ذرت
خواص دارويي ريواس
بادام و خواص آن
خواص ماءالشعير
کرفس، سلطان سبزيجات
خواص آب هویج چیست؟
چرا بايد پنير بخوريم؟
سوسيس و كالباس، دوست يا دشمن؟
خواص توت فرنگی برای سلامتی
خواص دارویی شلغم
خواص فندق
خواص دارویی عناب
خواص دارویی کلم
خواص دارویی قارچ
خواص دارویی کاهو
خواص دارویی گلابی
فواید چغندر
خواص غذایی و درمانی خیار
خواص اسفناج
خواص درمانی و غذایی گوجه ‌فرنگى
همه چيز در مورد گل گاو زبان
نقش توت فرنگي در رشد کودکان و نوجوانان
عرق نعناع موثرتر از آسپیرین
خواص بهار نارنج
کشف جدید دانشمندان در مورد فواید انگور قرمز
35 نکته جالب در مورد اسرار بابونه
گلابي براي زيبايي پوست مفيد است
خواص پوست موز
ميوه هاي افزايش دهنده ي هوش و حافظه
خواص درماني شاه‌‌‌ميوه
فوايد روغن نارگيل
آشنايي با خواص بادام
سودمندی هویج و گوجه فرنگی در كاهش چربی خون
این چتر سفید سلامتی می آورد
میوه های قرمز خواص بیشتری دارند
خواص سرکه سیب
سيب؛ پني‌سيلين طبيعي است
خواص دارویی به
خواص دارويي كاسني
خواص دارويي شاهدانه
مکمل‌های ویتامینی خوب یا بد؟
۲۳ نکته برای سحرخیزی
روش‌های بهداشتی و درمانی در ایران باستان
مسواک زدن بدون نیاز به خمیر دندان
11ماده غذایی افزایش دهنده طول عمر
آقایان حتماً بخوانند!!!
استرس پس از سانحه (PTSD) در کودکان
چرا فرهنگ درمان با طب سنتی یکباره از میان مردم برداشته شد؟
از این گرد سپید بپرهیزید
سلامتی در پرتوی کلام معصومین
تغذية‌نوزادان
مرکبات؛ با ارزش برای تغذیه انسان
تغذیه و سلامتی
6دلیلی که شما وزن کم نمی‌کنید
پنج توصیه غذایی برای افزایش هوش
حقایقی در مورد تخم مرغ
آشنایی با ویتامینها و مواد معدنی
آیا شما هم به شیرینی جات اعتیاد دارید؟
رویه صحیح شیردهی روزانه به کودک
تغذیه سالم برای داشتن بدنی سالم تر و نیرومند تر
رژیم غذایی مخصوص پایین آوردن کلسترول خون
مواد غذایی ضروری جهت مصرف روزانه
خواص انار