|
● خانواده پَسیفلوراسه Passiflora
پَسیفلورا تیره نه چندان بزرگ و با اهمیت با نام فارسی پیچ ساعتی یک گیاه دارویی با میوههای خوراکی است. نام انگلیسی این گیاه Patient fruit است. این گیاه پیچ رونده‌ای است که در خاکهایی با PH اسیدی و رطوبت مناسب بخوبی رشد و نمو میکند. و بوسیله قلمههای ساقه و بذر براحتی تکثیر میشود.
● خانواده پیپراسه یا پپرونیا Piperaceae
در خانواده پیپراسه، سه پیرونیای مختلف وجود دارد که این گیاهان به عنوان برگهای رنگی زینتی قابل استفاده هستند.
پیرونیای ابلق یا سفید یکی از گلهای برگ رنگی است که با قلمههای بذر و ساقه تکثیر میشود.
پیرونیای سبز گیاهی است که در آپارتمانها قابل نگهداری میباشد و با قلمههای برگ و ساقه تکثیر میشود.
پیرونیای معمولی گیاهی است که برگهای چروکیده دارد. این گیاه کاملاً متفاوت با گیاهان دیگر این خانواده است. و آنرا به کمک برگهای کاملش تکثیر میکنند.
گیاه پیرونیا یک ساقه گل دهنده با شاتونهای سبز رنگ تولید میکند که ارزش زینتی ندارد. زمانی که این گیاه به گل میرود کیفیت برگها و زیبایی گلهای آن کمتر میشود. با حذف ساقههای گل دهنده می‌توان گیاه را بطور مرتب به حالت رویشی و نونهالی مشاهده کرد.
● خانواده ارکیداسه (ارکیدهها) Orchidaceae
در خانواده ارکیداسه گونههای گیاهی بسیار متنوعی وجود دارند. تا بحال حدود ۱۲۰۰ گونه متفاوت از ارکیدهها شناخته شدهاند. در کشور ما حدود ۱۲ تا ۱۵ رقم مختلف از ارکیدهها کشت میشوند.
برای پرورش و نگهداری ارکیدهها شرایط نسبتاً اختصاصی لازم است یعنی نمیتوان آن‌ها را در کنار گیاهان برگ سبز نگهداری کرد، بلکه احتیاج به گلخانههای اختصاصی دارند.
فرمهای قدیمی ارکیده روی یک سرخس بنام اوسموندا پرورش داده میشدند. این سرخس یک سرخس اروپایی است که گیاه را بر روی بقایای تخمیر شده آن پرورش میدادند. امروزه پرورش ارکیده بر روی الف)سنگریزه، ب) پشم سنگ ج) پوکههای معدنی صورت می‌گیرد. هر عاملی را که بتوان از آن بعنوان یک تکیه‌گاه استفاده کرد برای نگهداری ریشههای سطحی و ضعیف ارکیدهها مناسب است.
به کمک یک حایل یا نگهدارنده مثل پوکه معدنی یا سنگریزه، عناصر غذایی را برای ارکیده مصنوعاً فراهم کرده و سپس آن‌ها را مورد تغذیه قرار می‌دهیم. کاتلیا گیاهی از خانواده ارکیده است که به راحتی با شرایط محیطی سازگار میشود. گیاهان خانواده ارکیده بوسیله‌ی اندام جنسی تولید بذر میکنند. گلهای این گیاه دارای اندام نر و ماده می‌باشند. اما بذر این گیاهان فوقالعاده کوچک بوده و شباهت زیادی به هاگ دارد و فاقد اندوخته غذایی میباشد. بذرها را در محیطهای کشت غذایی نظیر کشت بافت پرورش میدهند. گیاهان خانواده ارکیده بوسیله تقسیم بوته تکثیر میشوند.
● بذرهای ارکیده
▪ ریز، شبیه به هاگ؛
▪ ناقص با اندوخته غذایی کم؛
▪ نور کامل غیر مستقیم؛
▪ حرارت ثابت و یکنواخت ۱۸ درجه سانتی‌گراد؛
▪ تهویه مناسب.
برای نگهداری ارکیده پس از تکثیر و جدا کردن آن ابتدا یک بسته سنگ‌ریزه‌ی استریل یا یک پوکه معدنی را آماده میکنند. از آنجا که بستر باید عاری از هرگونه آلودگیهای قارچی و بیماری باشد، ابتدا آن‌ها را ضدعفونی میکنند. گاهی به منظور جلوگیری از برخی مشکلات مقداری زغال به این سنگ‌ریزه‌ها یا دیگر نگهدارندهها اضافه میکنند. بعد از استقرار گیاه در گلدان یا در بستر کاشت اصلی، آنگاه آنرا در معرض نور کامل و غیر مستقیم قرار میدهند. نکته مهم و قابل توجه در پرورش ارکیده، وجود درجه حرارت ثابت و کاملاً یکنواخت است. این گیاه بطور ثابت به درجه حرارت خنک در حدود ۱۸ تا ۲۰ درجه سانتی‌گراد در شبانه روز احتیاج دارد. نکته دیگر اینست که گلخانههای تولید ارکیده باید از تهویه مناسب برخوردار باشند. که بیشتر دارای سیستم فن Fan می‌باشند. بعد از پرورش گیاه، گلهای ارکیده با دم‌گلهای نسبتاً کوچک ظاهر میشوند. گلها به صورت چند تایی روی یک دم‌گل ۵ تا ۱۰ سانتیمتری قرار دارند. زمان برداشت ارکیدهها هنگامی است که گلها کاملاً شکفته شده باشند ولی از زمان شکوفایی آن‌ها خیلی نگذشته باشد.
ارکیدهها جزء دستههایی هستند که در حالت غنچه قابلیت شکوفایی کامل را ندارند، لذا بعد از برداشت گلها در صبح زود و دسته بندی آن‌ها بهتر است که آن‌ها را در کپسولهای خاصی که به این منظور ساخته شدهاند و تا نیمه دارای مواد نگهدارنده هستند قرار بدهند. در این صورت است که عمر گل بریده تا حدود ۱۰ روز بالا میرود.
بعد از پایان دوره گل دهی یا فاز زایشی، گیاهان را به یک استراحت اولیه میبرند. این استراحت باید در درجه حرارت ثابت گلخانه صورت بگیرد و تغذیه نیز به همراه آب آبیاری برای این گیاهان ادامه پیدا کند. نکته قابل توجه اینست که نوع تغذیه و فرمول غذایی را که در این مرحله برای گیاه استفاده میکنند با عناصر غذایی در مرحله گل دهی یا قبل از آن متفاوت است، و فرمولهای غذایی جداگانهای برای مراحل مختلف رویشی گیاه استفاده میشود.
● خانواده پانداناسه Pandanaceae
پاندانوس گیاه بسیار زیبای خانواده پانداناسه است. تا مدت‌ها پیش پاندانوسها را جزء خانواده آمالیلیز و برخی از محققین جزء خانواده لیلیاسه تقسیم‌بندی میکردند. چند سالی است که پاندانوسها خانواده مستقلی تحت نام پانداناسه را تشکیل دادهاند . پاندانوسها برگهای بسیار بلند و خاردار شبیه به آناناس دارند. این برگهای ابلق و خاردار، خود یک گیاه گلدانی بسیار زیبا هستند که در جاهای پر نور بخوبی رشد و نمو میکنند. این گیاهان بوسیله پا جوش و جوانههای روی تنه اصلی تکثیر میشوند.
پاندانوسها را در محیط دارای خاک عمیق، مرغوب و حاصلخیز پرورش میدهند. این گیاهان بطور مرتب هر دو هفته یک بار به مواد غذایی نیاز دارند. در ترکیب غذایی آن‌ها از عناصر غذایی ماکروالمنت (پر مصرف‌ها) و میکروالمنت (کم مصرف‌ها) استفاده میکنند. اگر رطوبت نسبی محیط کافی نباشد برگها گاهی دچار سوختگی میشوند، و نیز چنانچه این گیاهان از زهکشی خوبی برخوردار نباشند نوک برگها، سوخته و سیاه میشود. لذا برای جلوگیری از این عوارض باید شرایط مناسب را برای گیاه فراهم کرد.
|
