همانند معماری منحصر به فرد و آمیخته با نظم باغ ایرانی، گونه‌های گیاهی موجود در آن نیز منحصر بفرد بوده‌اند. در باغ ایرانی همچنانکه معماری با اصول و قواعد خاصی متناسب با هندسه و نظام‌های باغ صورت می‌گرفت، کاشت گیاهان و نیز انتخاب نوع آنها پیرو قاعده و قانون خاصی بوده است. کوشک باغ، محور بندی و آسه‌‌بندی (محوربندی) باغ، تعبیه آب نماها و استخر، فرش کف، کرت‌بندیها، تعداد درختان و محل کاشت آنها و اینکه چه نوع گیاهانی دقیقاً در کجا باید کاشته شوند، از نظامی بسیار قانونمند و نمایانگر یک هماهنگی منطقی و هندسی در باغ پیروی می نموده است. گرچه اقلیم هر منطقه نیز در نوع انتخاب پوشش گیاهی باغ موثر بوده، اما تحت هر شرایطی نظم و قانونمندی، جز جدایی‌ناپذیر یک باغ ایرانی می‌باشد. به طور مثال در نواحی جنوبی ایران، همانند کرمان و شیراز کاشت نخل، انواع مرکبات، سرو و پسته رواج بسیار داشت، حال آنکه در مناطق شمالی‌تر همانند تهران چنار، گردو، بادام و کاج کاشته می‌شد. امروزه با گذشت زمان و به وجود آمدن تغییرات نامطلوب، نظم و اصالت بسیاری از باغهای تاریخی رو به نابودی است. بسیاری از گونه‌های گیاهی بدون توجه به اقلیم و شرایط آب و هوایی درجای نادرست کاشته شده‌اند و یا در بسیاری از موارد، نظام هندسی کلی باغ در اثر بی‌توجهی و تغییرات نامناسب صورت گرفته، از میان رفته است. به طور کلی در خصوص گونه‌های گیاهی موجود در باغهای ایرانی اطلاعات کمی موجود است و به اهمیت موضوع آنطور که باید پرداخته نشده است. شناسایی گونه‌های گیاهی و نیازهای محیطی هرگیاه، خصوصاً گونه‌های نادر قدیمی که بسیاری از آنها در معرض خطر نابودی قراردارند، یکی از مهمترین اموری است که باید مورد توجه قرارگیرد، تا گونه‌های قدیمی وبا ارزش از خطر زوال و نابودی حفظ شوند و از ورود گیاهان جدید که هیچ تناسبی با بافت تاریخی ، فرهنگی یک باغ ایرانی ندارند، جلوگیری شود. هدف از این بخش از سایت بازشناسی گونه‌‌های گیاهی باغ ایرانی به منظور ارتقاء سطح دانسته‌ها در خصوص گیاهان موجود در یک باغ تاریخی و اهمیت آنها است. همچنین شناسایی خواص گیاهان باغ ایرانی و مکان مناسب کاشت آنها با توجه به اقلیم هر منطقه نیز در این بخش از سایت مورد توجه قرارد می گیرد. برای تهیه کلیه مطالب در خصوص نحوه کاشت و نوع گیاهان باغ ایرانی از سه منبع باغهای ایرانی (پیرنیا ،محمد کریم) ، باغ ایرانی (دانش دوست، یعقوب) و باغ (ابوالقاسمی، لطیف) استفاده شده است 
● اصول شناسایی و رده‌بندی گیاهان 
مطالب مربوط به این بخش برگرفته از جزوه گیاه شناسی دانشگاه تهران تألیف مهندس ناهید حریری است. منظور از رده بندی گیاهان، تقسیم‌بندی گیاهان برای سهولت آشنایی با آنهاست. در این جا رده‌بندی گیاهان تا حد نیاز یعنی تیره هرگیاه در نظر گرفته شده است. به طورکلی بهترین و علمی‌ترین روش شناسایی گیاهان ، شناسایی و رده‌بندی آنها بر مبنای فیلوژنی ( ارتباط خویشاوندی) استوار است، زیرا این روش شناسایی، اساسی عینی و نه ذهنی دارد. تقسیم‌بندی گیاهان باغ ایرانی ، براساس شکل ظاهری و نوع کاربرد آنها به درخت، درختچه، درختان میوه، بوته‌ها، گلهای تزئینی، گیاهان پوششی و گیاهان رونده تقسیم‌بندی شده است. همچنین شناسایی و تقسیم بندی گیاهان براساس اهمیت آن گیاه در باغهای تاریخی و میزان توجهی که درقدیم به هر نوع گیاه می شده است، صورت گرفته است. بنابراین دسته بندی و شناسایی گیاهان در اینجا، براساس سیستم گیاه‌شناسی انگلر (Engler) (یکی از سیستمهای رده‌بندی گیاهان که در آن تک لپه‌ایها قبل از دو لپه‌ایها قراردارد و همچنین دو لپه‌ایهای بی گلبرگ را نسبت به گلبرگداران ابتدایی‌تر می‌دانند ) صورت نگرفته، زیرا نیازی به چنین دسته‌بندی در باغ ایرانی احساس نمی‌شود. تعاریف: ۱-تیره یا خانواده(family) : معمولاً از یک یا چند جنس که از نظر بعضی صفات شبیه به یکدیگرند تشکیل یافته است. ۲-جنس (Genus): به مجموعه ای از گونه‌‌ها که بین آنها چند صفت مشترک مشاهده می‌شود، اطلاق می‌گردد. به طور کلی جنس از گونه‌‌کلی تراست. ۳-گونه(Species): واحد اساسی و مقدماتی رده بندی است که مطالعه آن بسیاری از حقایق سلول شناسی و وراثت را آشکار می سازد. مجموعه افرادی را که از هر حیث با یکدیگر مشابهت کامل دارند و هنگام تولید مثل افراد مشابه خود را به وجود می آورند، گونه می‌نامند، که در شناسایی گیاهان باغ ایرانی مهمترین قسمت است. ۴-واریته (Variety): از تقسیمات گونه است و توسط یک یا چند صفت از گونه اصلی مشخص می‌شوند. رنگ گل و رنگ برگها و همچنین کاهش یا افزایش تعداد گلبرگها و بالاخره فقدان خار در روی میوه از صفاتی است که مشخص کننده واریته از گونه اصلی است. از آنجاییکه برای شناسایی گونه‌های گیاهی یک باغ بررسی تا حد تیره کفایت می‌کند و بیش از آن برای طبقه بندیهایی با اهداف دیگر لازم می‌باشد، از ذکر واحدهای سیستماتیک ( :Taxaعلم رده‌بندی گیاهان) بزرگتر خودداری شده است. 
● نامگذاری گیاهان 
نامگذاری گیاهان طبق قوانین خاصی انجام می‌گیرد. نخستین کسی که نامگذاری علمی نباتات را مرسوم کرد، دانشمندی به نام لینه (Linne) (پدر علم گیاه شناسی ) بود. لینه پایه گذار علم گیاه شناسی بود و امروزه روش لینه را برای نامگذاری گیاهان در دنیا استفاده می‌کنند. این روش عبارت است از مجموع نام جنس و نام گونه، که در آن ابتدا نام جنس و کنار آن نام گونه را قرار می‌دهند. گونه را بعنوان صفت جنس در نظر می‌گیرند و معمولاً صفت باید با اسم (گونه یا جنس) مطابقت نماید. مثلاً اگر پسوند" us" برای جنس به کار رود، صفت (گونه) آن نیز دارای همین پسوند می‌شود. البته در این نامگذاریها تعدادی استثناء نیز وجود دارد. طبقه‌بندی بین‌المللی گیاهان، اسامی‌گونه همیشه با حرف کوچک و اسم جنس با حرف بزرگ نوشته می‌شود. گونه‌هایی که دارای واریته هستند، نام واریته آن را پس از نام جنس وگونه آنها ذکر می‌کنند. به عنوان مثال درخت(زربین) واریته‌ای از درخت سرو است و نام علمی آن به شرح زیراست: Cupressus sempervirens var. harixentallis گونه‌هایی که دارای کولتیوار ( :Cultivarیکی از واحدهای رده بندی که از گونه کوچکتر است) باشند، نام کولتیوار آنها را بعد از جنس و گونه می‌آورند: مثل کبوده شیرازی Populus alba cv. Kabaude shirazi