همه چيز در مورد گل گاو زبان
- توضیحات
- دسته: تغذیه سالم
- بازدید: 852
يكي از عجايب سلسله كوه هاي البرز كه قله عظيمي چون دماوند دارد، پرورش چندين نوع گياه دارويي است كه اثر درماني زيادي دارند و منحصراً در دامنه هاي اين كوه به عمل مي آيند و در كوه هاي ديگر اثري از آنها نيست. چندي پيش جرايد ايران از يكي از اين گياهان سخن گفته و اثرات سحرآميز آن را بيان داشتند و نوشتند كه كارشناسان خارجي بذر اين گياه را به كشورهاي ديگر برده اند، ولي با كوشش فراوان نتوانسته اند آن را به عمل آورند، زيرا اين گياه فقط در زادگاه اوليه خود سبز مي شود.
هر چند در كتب قديم به گل گاوزبان " لسان الثور" مي گويند، ولي در واقع نام ديگري ندارد. اسم فرانسوي، انگليسي، آلماني، تركي و غيره هم ندارد، چون در هيچ نقطه اي از زمين جز دامنه كوه هاي البرز به عمل نمي آيد و با گياه ديگري كه در آذربايجان و شهرهاي ديگر ايران و كشورهاي ديگر مي رويد و به غلط به گاوزبان مشهور شده است، نسبتي ندارد. براي اينكه اين اشتباه كه حدود چند قرن است پزشكان و دارو سازان را گمراه كرده است، از بين برود اين را "گل گاوزبان" و ديگري را "گياه گاوزبان" بناميد. اين دو گياه متفاوت هستند، تنها گل هايشان كمي به هم شبيه است، هيچگونه خواص مشتركي ندارند و از نظر منافع طبي با هم متضاد مي‌‌باشند. گل هاي "گل گاوزبان" درشت تر از گل هاي"گياه گاوزبان" است.
"گل گاوزبان" در ايران، و "گياه گاوزبان" در اروپا و امريكا شهرت زيادي دارند. پزشكان سنتي ايران در معالجه بسياري از امراض از "گل گاوزبان" استفاده مي كردند و نتيجه مي گرفتند. پزشكان جديد هم خواص "گل گاوزبان" را مي دانستند و براي دسته اي ديگر از امراض تجويز مي نمودند و چون عطاران فرقي بين "گل گاوزبان" و "گياه گاوزبان" قايل نبودند، آنها را به جاي هم مي دادند، و به همين جهت معالجه آنها نتيجه نمي داد و محققين از اينكه خواص و منافع اين گياه از بين رفته است در تعجب بودند.
يكي از مترجمين، تمام فوايد "گياه گاوزبان" راترجمه كرده و به "گل گاوزبان" نسبت داده، سپس پرسيده است: چرا ايرانيان فقط از گل گاوزبان استفاده مي كنند؟... به برگ و سرشاخه هاي آن توجهي ندارند، در جواب ايشان بايد بگوييم كه گل گاوزبان، فقط گلش فوايد طبي دارد، زيرا گياهي كه فرنگي ها به او "بوراش" مي گويند گل گاوزبان نيست.
صاحب كتاب "تحفه" در شرح گاوزبان چنين مي نويسد: گل گاوزبان لاجوردي و شبيه گل انار بوده و تخم آن مستدير( حلقوي شكل ) و لعابي است و در كوه هاي دارالمرز(البرز) بسيار زياد يافت مي شود. گياه ديگري كه در اصفهان و بعضي از بلاد، گاوزبان مي دانند "مرماخوز" است كه گل آن لاجوردي و كوچك و مدور است. ("مر" نام قبيله اي از ساكنان شمال افريقاست كه بذر چند گياه دارويي را كه يكي از آنها گياه گاو زبان است به اسپانيا برده و در آنجا پرورش داد و استعمال آنها را در طب معمول داشته‌‌اند. اين گياهان به اسامي مختلف مرماتوس، مرماهوس، مرمازا در كتب طبي قديم وارد شده و خواص آنها تحقيق گرديده است.) بعد از جنگ هاي صليبي گياه گاوزبان را از اسپانيا به اروپا آوردند و در آنجا كاشتند و چون در كتاب قانون ابو علي سينا از گل گاوزبان زياد تعريف شده بود و اين كتاب نيز در مورد قبول و استناد استادان پزشكي اروپا بود، به همين جهت مورد توجه واقع گرديد، ولي متاسفانه گياه گاوزبان هيچ يك از خواص گل گاوزبان اصلي را نداشته و در عوض منافع ديگري داشت كه كم كم محققين اروپايي به آن پي بردند. از جمله معلوم شد كه سرشاخه، گل و برگ اين گياه داراي مقداري شوره بوده، عرق وادرار را زياد مي كند. در صورتي كه در كتب طبي ايرانيان كه در دانشگاه هاي اروپا تدريس مي شد، چنين خواصي را به او نسبت نداده بودند.
حال اجازه فرماييد اين دو گياه را به طور جداگانه معرفي كرده و منافع آنها را شرح دهيم:
گل گاوزبان اصلي
اين گياه به طور خودرو، منحصراً در دامنه ي كوه هاي البرز به عمل مي آيد و تاكنون اهلي نشده و قابل كشت نيست.
- مقوي روح و اعضاي رئيسه بدن بوده، حواس پنجگانه يا بهتر بگويم، حواس هجده گانه آدمي را تقويت مي كند.
- شكم را نرم و كيسه صفرا را باز مي كند، اخلاط سوخته سوداوي را از معده خارج و عوارض آن را از بين مي برد.
- جوشانده آن همراه با داروهاي ديگر جهت سرسام(مننژيت)، برسام(ورم حجاب حاجز)، ماليخوليا، جنون و رفع حواس پرتي مفيد مي باشد.
- جوشانده آن نشاط آور بوده، رنگ رخسار را باز مي كند.
- سينه را نرم مي كند، تنگي نفس و درد گلو را شفا مي دهد.
- دلهره و وحشت را از بين مي برد و غم و غصه را كم مي كند و براي كساني كه با خود حرف مي زنند سودمند مي باشد.
- جوشانده آن با عسل جهت تنگي نفس تجويز شده است.
- جويدن برگ تازه آن جهت درمان جوش هاي چركي دهان اطفال، برفك، سستي بيخ دندان و رفع حرارت دهان نافع است. مقدار خوراك گل آن دو مثقال تا پنج مثقال مي باشد.
- عرق گل گاوزبان جهت امراض سوداوي، وسواس و خفقان مفيد است.
- داراي منيزيم بوده و از سرطان پيشگيري مي كند.
- تحقيقات جديد بيانگر اين مطلب هستند كه عصاره آبي گل گاوزبان دارويي مؤثر و بي‌خطر براي درمان بيماران مبتلاء به اختلال وسواسي اجباري مي باشد.
- گل گاوزبان داراي موسيلاژ به ميزان ?-? درصد، فلاونوئيد 15/0درصد و آنتوسيانين با آگليكون دلفينيدين و سيانيدين به ميزان 34/13 درصد و به مقدار ناچيز آلكالوئيد از دسته پيروليزيدين است.
- گل مرغوب گلي است كه داراي دم سفيد و گلبرگ هاي بنفش باشد. برگ هاي تازه گل گاوزبان داراي مقدار زيادي ويتامين C مي باشد.
*پس اين گياه داراي شوره نيست، عرق و ادرار را زياد نمي كند.
گياه گاوزبان
اين گياه اسم فارسي ندارد و معلوم نيست از چه موقع به ايران آمده و در اطراف تبريز كاشته شده است. در زبان فرانسوي به آن بوراش مي گويند و "ابن بيطار" گياه شناس معروف قديم كه در اصل اندلسي بوده و بعد به آسياي صغير آمده و دو كتاب بزرگ به نام هاي "الجامع" و "المغني" به زبان عربي دارد آن را نوعي "مرماخوز" دانسته و به اسامي: لسان الثور، ابوالعرق، كحيلا- كحلا، حمحم و بوغلص ياد كرده است.
- گل، سرشاخه و برگ آن داراي شوره، مواد لعابي و يك ماده تلخ است و به همين جهت عرق و ادرار را زياد مي كند.
- سنگ هاي كليه و مثانه را خرد كرده و از بين مي برد.
- اين گياه داراي اسيدهاي چرب امگا 6 مانند لينولنيك اسيد مي باشد كه براي روماتوئيد مفيد است.
- ضماد برگ هاي تازه وله شده آن دمل را باز مي كند و براي معالجه سوختگي، آتش و آفتاب زدگي مفيد است.
- در طب سنتي ايران "مرماخوز" را جهت معالجه استسقا مفيد دانسته اند و براي اين كار، مبتلايان به استسقا بايستي مدت زيادي برگ و بذر آن را روزانه 15 تا 20 گرم ناشتا ميل نمايند.
*پس تجويز اين گياه براي مبتلايان به سرسام و برسام جايز نيست.
مضرات :
گاو زبان به علت داشتن آلكالوئيد براي زنان باردار و كودكان مضر است
نظرات (0)