اکوتوریسم در استان کردستان
- توضیحات
- دسته: مناطق دیدنی ایران
- بازدید: 779
اکوتوريسم در استان کردستان:
موقعيت جغرافيايي منطقه مورد مطالعه
استان كردستان با 28235 كيلومترمربع وسعت، با حدود 7/1% از مساحت كشور در مغرب ايران در موقعيت جغرافيايي بين 34 درجه و 44 دقيقه تا 36 درجه و 30 دقيقة عرض شمالي و 45 درجه و 31 دقيقه تا 48 درجه و 16 دقيقه طول شرقي در مجاورت مرز كشور عراق قرار دارد و مرزهاي شمالي، شمالشرقي، و شرقي و جنوب آن در داخل كشور را استانهاي آذربايجان غربي، زنجان، همدان و كرمانشاه تشكيل ميدهند،
براساس آمارگيري و آخرين تقسيمات كشوري در سال1385، استان كردستان داراي 9 شهرستان، 23شهر، 27 بخش و 84 دهستان است و همچنين داراي 1767 آبادي داراي سكنه و 192 آبادي خالي از سكنه است. شهر سنندج مركز استان است و شهرستانهاي آن شامل سقز، بانه، بيجار، قروه، مريوان، سروآباد، سنندج، كامياران، و ديواندره ميباشد.
اكوتوريسم استان كردستان
متون نشان ميدهد كه استان كردستان به لحاظ ساخت جغرافيايي خود از ابعاد اكولوژيكي، فرهنگي و توسعهاي از منابع نسبتاً غني و متنوع گردشگري برخوردار است كه اين تنوع عبارتست از:
منابع گردشگري استان كردستان
منابع طبيعي گردشگري:
1- تنوع اقليمي و وجود چهار فصل كامل،
2- تنوع مناظر و محيطهاي طبيعي شامل چشم اندازها و مناظر طبيعي و بكر، پناهگاههاي حيات وحش، مناطق كوهستاني جهت كوهپيمايي و كوهنوردي، صخره نوردي در بيجار، درياچه، درهها و ارتفاعات.
3-مناطق حفاظت شده 4- پاركها و ذخيرهگاههاي جنگلي 5- تنوع زيستي غني 6- چشمههاي معدني و آبگرم
منابع فرهنگي گردشگري:
1- فرهنگ غني كردي(ايراني) 2- يادمانهاي تاريخي و ميراث فرهنگي 3- هنرهاي بومي، صنايع دستي و غذاهاي محلي
4- فرهنگهاي زنده(عشاير، روستاهاي شگفت و...) 5- آيينها و مراسمهاي ويژه
منابع گردشگري انسان ساخت:
1- مجموعههاي توريستي، اقامتگاههاي ييلاقي 2- مجموعه پيست اسكي و تاسيسات وابسته 3- موزهها
براي نشان دادن ثروت غني و متنوع منابع گردشگري طبيعي استان به اختصار به هر يك از اينها پرداخته ميشود.
جاذبه هاي طبيعي
در ساختار اكولوژيكي كردستان رودخانهها و چشمهسارهاي متعدد دائمي و درياچة طبيعي همانند زريبار(زريوار) و درياچههاي پشت سدهاي وحدت(در 10 كيلومتري شمال سنندج) و شهيد كاظمي(در شمالغربي سقز) جاذبههاي طبيعي ارزشمند و كم نظير جهانگردي را دراستان كردستان شكل دادهاند. افزون بر اين منابع سرشار آب و پوشش گياهي متنوع (جنگلي و مرتعي)، نه تنها به ايجاد مناظر زيبا و تلطيف هوا، كمك كردهاند، بلكه زمينههاي مناسبي را براي انجام انواع ورزشهاي تابستاني و تفريحات آبي به وجود آوردهاند. در فضاهاي آبي استان كردستان ورزشهاي اسكي روي آب، شنا، قايقراني، ماهيگيري و ورزش هيجان انگيز و مفرح قايقراني تند آبي كه امروزه طرفداران بيشماري را به سوي خود جذب نموده امكان پذير است.
كوهستانها، ارتفاعات و قلههاي متعدد استان كه برخي از آنها با پوشش جنگلي و مرتعي جلوههاي ويژهاي از چشماندازهاي سحر انگيز طبيعت را به نمايش ميگذارند، زمينههاي مساعدي را جهت ايجاد و توسعة ورزشهاي كوهستاني فراهم آوردهاند، كه در ادامه به تشريح آنها پرداخته ميشود.
درياچه، سواحل و تالابها
1- درياچه زريوار: درياچة زريوار مهمترين و كمنظيرترين جاذبة آبي در غرب كشور است كه در فاصلة سه كيلومتري غرب مريوان قرار گرفته و جاده آسفالتهاي آن را به شهر مريوان پيوند ميدهد. اين درياچه در ارتفاع 1285 متري از سطح دريا واقع شده است و از زيباترين ميراثهاي طبيعي استان كردستان به شمار ميآيد. طول آن 5/4 كيلومتر و عرض آن اندكي كمتر از 2 تا 3 كيلومتر است. مساحتي حدود900-850 هکتار دارد، عمق درياچه از 5 تا 2 متر متغير است. آب درياچه شيرين و از جوشش چشمههايي كه در كف درياچه قرار گرفتهاند، تامين ميشود. حجم آب درياچه از 5/22 ميليون متر مكعب تا 5/47 ميليون مترمكعب در طول سال متغير است. علاوه بر سرسبزي اطراف درياچه حدود 33 نوع پرنده و حيوانات در آن زيست مي کنند.
وجه تسميه زريوار و زريبار كه هر دو در منطقه متداول است، به واژة «زري» كه در زبان كردي به معني درياچه است، باز ميگردد. پسوند «دار» و «بار» پسوند تشبيهي و زريبار يا زريوار به معني درياچهوار است.
درباره اين درياچه افسانههاي متعددي وجود دارد كه مشهورترين آنها وجود شهري مدفون در زير آبهاي درياچه است. وضعيت استقرار شهر مريوان(مستقر در دامنه كوه) و درياچه كه از جهات مختلف توسط جنگلهاي انبوه و نيمه انبوه
احاطه شدهاند، مناظر بسيار زيبا و بديعي را به وجود آوردهاند. بر تپهاي كوچك در قسمت شرقي، مهمانسراي ايرانگردي و جهانگردي مريوان احداث شده است
2- درياچه پشت سد قشلاق(سد وحدت): سد مخزني قشلاق بر روي رودخانه قشلاق در 12 كيلومتري شمال سنندج، روي كوههاي منطقه "ساتله و تيرگرا" احداث شده است. درياچه پشت اين سد 11كيلومتر طول دارد و وسعتي معادل 934 هكتار را در بر ميگيرد و با توجه به سطح درياچه و حجم آب، زمينه مناسبي براي انواع ورزشهاي آبي به وجود آورده است. در اين درياچه 7 گونه ماهي شناسايي شده كه از اين لحاظ نيز شرايط ماهيگيري تفريحي نيز فراهم است. درياچه پشت سد با فضاي سبز و جنگلكاري اطراف از ديدنيهاي جالب توجه محسوب ميشود، همچنين امكانات تفريحي و اسكلة قايقراني درياچه هر ساله تعداد زيادي از علاقهمندان به ورزشهاي آبي را جذب ميكند.
3- درياچه سد شهيد کاظمي: در حوزه شهرستان سقز قرار دارد(قسمتي از آن ) طول آن حدود 6 کيلومتر و حجم مخزن آن 48ميليون متر مکعب است. آب آن از رودخانههاي زرينه رود، سيمينه رود، خورخوره و سقزچاي تامين ميشود.
4- سد گاوشان: در 25 کيلومتري جاده کامياران به سنندج در حال احداث مي باشد و از سدهاي بزرگ کشور محسوب مي گردد.
رودخانه ها
استان كردستان، به لحاظ موقعيت طبيعي و اقليمي، روانآبها و رودخانههاي متعددي دارد كه علاوه بر چشماندازها و مناظر زيبا، زمينههاي مناسبي براي انواع ورزشهاي تفريحي مانند: شنا، ماهيگيري و قايقراني فراهم كرده است.
مهمترين رودهاي استان كه از نظر اكوتوريسم مهم ميباشند عبارتند از:
1- رودخانه قزل اوزن: از شاخههاي اصلي سفيد رود است که از کوههاي چهل چشمه و نواحي مرتفع هزارکانيان و چشمههاي سارال واقع در بخش ديواندره، سرچشمه گرفته و پس از مشروب نمودن قسمتي از اراضي كردستان وارد استان زنجان ميشود. طولاني ترين رود استا ن کردستان است. رودهاي قمچقاي و اوزون دره از شهرستان بيجار، رودهاي تلوار و شور لز شهرستان قروه، از شعبات مهم رودخانه قزل اوزن در استان كردستان هستند كه سالانه 960 ميليون متر مكعب آب را از استان خارج ميكنند. درهها و سواحل اين رودخانه جذاب و ديدني و انواع ماهيهاي آن معروف است (گروه مطالعاتي هامون، 1378).
2- رودخانه سيروان: اين رود، درازترين رودخانه كردستان است(213كيلومتر) كه سرچشمه اصلي آن دو رود گاوهرود و قشلاق است. گاوه رود از كوههاي كن كبود در 31 كيلومتري شمالشرقي سنقر و رود قشلاق از كوههاي پير محمد در 40 كيلومتري جنوبغربي بيجار سرچشمه ميگيرد. سيروان پس از گذر از منطقه اورامان و پيوستن به رود دالوند در خاک عراق به نام رود دياله به دجله ميريزد. حجم روانآبهاي سطحي در اين حوضه 3140 ميليون متر مكعب است كه 2740 ميليون متر مكعب آن از استان خارج ميشود. شعبات مهم آن دزلي مريوان، گردلان، رزابقطوند، قشلاق و گاوه رود ميباشند. حواشي اين رود بسيار زيبا و بستر و حواشي آن زيستگاه انواع پرندگان و ماهيان ميباشد و لذا براي بهرهبرداريهاي اكوتوريستي و طبيعي بسيار مناسبند(گروه مطالعاتي هامون، 1378).
3- زرينه رود: از کوههاي چهل چشمه منشعب مي گردد، مسير آن جنوبي شمالي است كه پس از پيوستن چند رود ديگر در مسير به درياچه اروميه مي ريزد. شاخه اصلي آن چم سقز(چومه) نام دارد كه از كوههاي گردنه خان واقع در شرق بانه سرچشمه ميگيرد، قسمت اعظم آب اين رودخانه در اطراف سقز به مصرف كشاورزي ميرسد ولي باز هم سالانه 1800 ميليون متر مكعب آب خارج ميكند. سواحل اين رودخانه عظيم و پر آب يكي از ممتازترين قلمروها و عناصر گردشگاهي و توريستي طبيعتگراي استان كردستان محسوب ميشود، سراسر مسير آن از قابليتهاي استفاده از ورزشهاي آبي مفرح از قبيل قايقراني تند آبي يرخوردار است.
4- سيمينه رود: از دو كانون آبگير كه يكي از كوههاي سقز و بانه به نام ناتاهد و ديگري از ارتفاعات منگور و ترجان سرچشمه ميگيرد و پس از پيوستن به هم در آذربايجان غربي به درياچة اروميه ميريزد. رودخانههاي چمخانه و ساوجبلاغ مهمترين شعبات اين رود هستند. حواشي اين رودخانه نيز بويژه در درههاي گسترده و دشتها، بسيار زياد و ديدني است.
5- رودخانه قشلاق: از ارتفاعات شمالي سنندج سرچشمه مي گيرد و در حدود 90 کيلومتر طول دارد.
- رودخانه گاران: در سروآباد مريوان جاري است و حداکثر آبدهي آن در فروردين ماه به 38 متر مکعب مي رسد.
7- رودخانه قزلچه سو: در شمال شرقي درياچه زريوار و شمال مريوان و به سمت مرز ايران و عراق در جريان است.
8- رودخانه عصر آباد: در مريوان و شرق دياچه زريوار جاري است و طولاني ترين آبراهه آن 14 کيلومتر است.
9- ودخانههاي بانه: ارتفاعات گردنه خان كه در مشرق بانه واقع شده، خط تقسيم رودخانههاي شرقي و غربي است بدين معنا كه رودخانه چم سقز كه از شرق و ارتفاعات مذكور سرچشمه ميگيرد به طرف سقز در جريان است در حالي كه رودخانة شوي از غرب ارتفاعات خان سرچشمه ميگيرد. رودهاي ديگر شهرستان بانه رود كلو و رود برئين ميباشند كه وارد خاك عراق ميشوند(محمدي، 1377).
آبشارها ، چشمهها و آبهاي معدني:
1- چشمه آب معدني باباگرگر: در 18 کيلومتري شمال شهر قروه در روستاي باباگرگر قرار دارد، آب آن همراه با گازکربنيک فراوان جوشان و خروشان از دهانه استخري عميق و طبيعي حدود 200 متر خارج مي شود، آب آن از دسته کلروبيکربناته مخلوط گازدار و خواص درماني متعددي دارد، ساليانه حدود 30 هزار نفر از داخل و خارج استان براي استفاده درماني به اين چشمه مي آيند و در کنار آن از زيارتگاه امام زاده باباگرگر نيز زيارت مي نمايند.
2- چشمه آب معدني گواز: در 50 کيلومتري شمال غربي کامياران و در 10 كيلومتري شمالغربي روستاي پلنگان در دامنة كوه روستاي گواز واقع شده است آب چشمه گرم و مزه گوگرد دارد و در درمان بيماريهاي رماتيسمي از معروفيت زيادي برخوردار است. همچنين در درمان بيماريهاي مجاري تنفسي و بيماريهاي جلدي بسيار مؤثر است.
3- چشمه آب تلخ(پيرصالح): در روستاي "قشلاقلو" از توابع شهرستان بيجار چشمه آب معدني تلخي وجود دارد که در درمان بيماريهاي روماتيسمي مورد استفاده مراجعه کننده گان قرار مي گيرد.
4- چشمه سراب بيجار 5- چشمه سراب قروه 6- چشمه خاورآباد: در جنوبشرقي سراب بيجار
7- چشمه هفت آسياب: در روستاي شريفآباد دهستان سياه منصور بيجار 8- چشمه قمچقاي: در دهستان سياه منصور بيجار
9- چشمه سراب ونيسار: در دشت چهار دولي قروه زير كوه كمرزرد قرار دارد
10- چشمههاي اورامان و ژاورود مريوان كه همراه با مناطق و مناظر طبيعي، نظر هر بينندهاي را به خود جلب ميكند.
11- آبشار بل: در يكي از روستاهاي منطقه اورامان و در مرز استان كرمانشاهان، روستايي به نام «بل» واقع است. در كنار اين روستا، در جادهاي كه به «كوسه هجيج» منتهي ميشود، آبشاري زيبا وجود دارد كه به عقيدة كارشناسان داراي آب عالي براي شرب است. اين آب با فشار زياد و در حجم بسيار از شكاف كوهي بيرون � مي ريزد و عظمت و شكوه طبيعت را جلوهگر ميسازد. اين آب در مسير خود به رودخانه سيروان ميريزد.
12- آبشار گويله: يكي از اماكنهاي ديدني استان كردستان آبشار «گويله» است كه در شهرستان مريوان و در مسير جاده مريوان ـ سقز واقع است. اين آبشار زيبا در فصل بهار از مكانها ديدني و زيباي منطقه محسوب ميشود.
دشتها
دشتها از ديگر جاذبههاي طبيعي استان كردستان است كه با چشم اندازهاي زيبا و طبيعي و پوشش گياهي مناسب، مناظر دلپذيري از طبيعت اين استان را همچون تابلوهاي رنگارنگ به نمايش ميگذارند.
1- دشت دهگلان: مساحت اين دشت 62700 هكتار و مساحت حوزه آن 2550 كيلومتر مربع و ارتفاع آن از سطح دريا 1800 متر است. اين دشت پوشش گياهي جالب توجهي دارد و چشماندازهاي مزارع آن در بهار و تابستان بسيار زيباست.
2- دشت قروه: مساحت آن 58400 هكتار و مساحت آن 2223 كيلومترمربع و ارتفاع آن از سطح دريا 1800متر است. اين دشت در شهرستان قروه قرار گرفته و رودخانة "چمشور" كه شاخهاي از رودخانه تلوار است در اين دشت جريان دارد.
3- دشت خامسان: 1500 هكتار مساحت دارد. در مسير راه سنندج به مريوان قرار دارد.
- دشت كامياران: 950 كيلومتر مربع وسعت، در ارتفاع 1400 متري از سطح دريا قرار گرفته است و يكي از زيباترين دشتهاي جذاب استان كردستان به ويژه از نظر چشماندازهاي زيبا و طبيعي محسوب ميشود.
5- دشت آميرآباد: در شهرستان كامياران واقع است. 6000 هكتار وسعت دارد. ارتفاع متوسط دشت، 1650 متراز سطح درياست.
6- دشتهاي بانه: در محدودة شهرستان بانه دو دشت تال و شوي واقع شدهاند. مساحت دشت تال 1800هكتار و شوي 2000هكتار است. در دشت تال رودخانههاي سيد سارم و زروار جارياند كه در نزديكي روستاي سرتزين به رودخانه نمشيد ميپيوندند و سپس به رودخانه چومان ميريزند. اين دشت محل كشت محصولات مختلف زراعي است و انواع گياهان كوهستاني در آن يافت ميشود، به همين دليل در بهار و تابستان چشماندازي سبز و با طراوت دارد و پاييز آن نيز بسيار زيباست.
7- دشتهاي سقز: در محدودة شهرستان سقز دشتهاي متعددي واقع شده كه مهمترين آنها عبارتند از: دشتهاي صاحب، قهلاكون، لهگرمي و دشت كول تپه. وسعت اين دشتها حدود 700 هكتار و ارتفاع متوسط آنها 1650 متر از سطح درياست. اين دشتها در بهار و تابستان با سرسبزي و گلهاي وحشي جلوهاي بسيار زيبا دارند.
8- دشت بيجار: 53000 هكتار وسعت و به طور متوسط 1750 متر ارتفاع دارد.
جاذبههاي کوهستاني
استان کردستان از جمله مناطق کوهستاني کشور است که آنرا از نظر داشتن قابليتهاي طبيعي حائز اهميت است. ارتفاعات، دامنهها و رشتهكوههاي متعدد استان كردستان از ديگر قابليتهاي اكوتوريستي استان به شمار ميآيند. رشتهكوههاي غرب كشور به صورت رشتههاي موازي، تمامي پهنه استان را در بر گرفتهاند. يخچالهاي قلل مرتفع، چشمهسارهاي فراوان، پوشش مناسب جنگلي و مرتعي دامنههاي مناطق كوهستاني، از نظر پديد آوردن چشماندازها و بويژه فعاليتهاي اكوتوريستي كوهنوردي، دامنهنوردي و در فصل سرد ورزشهاي زمستاني قابليتهاي بي نظيري را به وجود آوردهاند.
مهمترين و معروفترين ارتفاعات و قلل عبارتند از:
1- کوه شاهو: ارتفاع بلندترين قله آن 3390 متر است ميانگين دماي سالانه آن 10 تا 15 درجه است و 800 ميلي متر بارندگي دارد، هميشه سال برف دارد و ازکوههاي زيبا و سترگ درکشور محسوب ميشود.
2- كوه چهل چشمه: چهل چشمه از كوههاي مرتفع كردستان است(3173متر). اين كوه داراي آبشارها و چشمههاي بسيار زيبايي است و وجه تسميه آن نيز حكايت از وجود چهل چشمه آب دارد. در 53 كيلومتري جنوبشرقي سقز قرار دارد و منطقهاي سردسير و برفگير است. در اين كوه ميتوان در تمامي سال برف را مشاهده كرد. اين كوه يكي از سرچشمههاي رودخانههاي جغاتو «جغتو»، چهل چشمه، كله باد و شورتي است و داراي چشمهسارهاي فراوان و دامنههاي سرسبز و زيبا است.
3- كوه كوچسار: 2946 متر در 30 كيلومتري جنوبغربي سنندج در محدودة دهستان ژاورود شرقي.
4-كوه شيخ معروف: 23كيلومتري شمالغربي سنندج، شمالغربي روستاي ياينچوب، 2895مترارتفاع.
5- كوه پنجه علي: 26 كيلومتري جنوبغربي قروه، جنوبشرقي روستاي قرهبلاغ پنجه، 2860 متر.
6- كوه كاني چرمه: 2840متر ارتفاع در 48 كيلومتري شمالشرقي مريوان.
7- كوه حلقه مير: 2880متر در 63كيلومتري غرب بيجار.
8- كوه سناسره: 42 كيلومتري شمالشرقي مريوان، 2884 متر.
9- كوه ميانه: از بلندترين ارتفاعات مريوان در 33كيلومتري جنوبشرقي اين شهر با ارتفاع 2950متر.
10- كوه مسجد ميرزا: از بلندترين كوههاي سنندج در 58 كيلومتري شمالغربي اين شهر، 3059متر.
11- کوه عه والان: در 42 کيلومتري سنندج به کامياران واقع است، در قله اين کوه 7 شيخ مدفون مي باشند و داراي مناظر زيبا و چشمه سارهاي متعددي است.
12- کوه سلطان سراج الدين: از بلندترين انشعابات موازي زاگرس و 2836 متر ارتفاع دارد و در قله آن مقبرهاي است که عموم معتقدند متعلق به سلطان سراجالدين است و در دامنه کوه چشمه و سرابي جاري است.
13- کوه شيدا: يا کوه امامزاده شيدا 2332 متر ارتفاع دارد ودر شمال غربي قروه واقع است و والي کردستان در زمان افشاريه در اين کوه مدفون دارد.
- کوه مهيمن: مشهور است که در 1013 ه-ق در هجوم شاه عباس ره کردستان، چشمه آب اين کوه مورد پسند شاه عباس قرار گرفته و معرف به چشمه شاه پسند است.
15- کوه کوسالان: اين کوه در منطقه اورامان تخت است و 2620 متر ارتفاع دارد.
16- کوه آربابا: در جنوب شهر بانه واقع است و 2220 متر ارتفاع دارد، بسيار سرسبز و از تفرجگاههاي بانه محسوب مي شود.
ديگر ارتفاعات استان عبارتند از: كوه ملا كاوو، كوه حسين بگ، كوه پيازه، كوه تخت، كوه هواره برزه، كوه چرخلان، کوه نکهروز كه همگي بالاي 2800 متر ارتفاع دارند.
ورزشهاي کوهستاني زمستاني:
- پيست اسکي بيجار: که در ارتفاعات حومه بيجار داير مي باشد.
درهها و غارها:
1- غار کرفتو: يکي از بزرگترين و شگفت انگيزترين غارهاي کشور است که آثار زندگي مربوط به قرن سوم پيش از ميلاد در آن پيدا شده است محل آن در 12 کيلومتري روستاي کرفتو و در حدود 50 کيلومتري جنوب شرقي سقز قرار دارد، خانههايي از سنگ در اين غار تراشيده شده اند که به نظر ميرسد قبلاً معبد معروف هراکليوس بوده است، نوشتهها و نقاشيهاي متعدد مربوط به اعصار گذشته غار مربوط به دوره ميتراييسم است، قسمت دست ساز غار در طبقات داراي حدود20 اطاق است و پس از عبور از اين قسمت و رسيدن به محوطهاي بزرگ چشمههاي آب شور و شيرين در درون غار جاري است و طول شبکههاي درون غار در مسيرهاي متعدد به چند کيلومتر ميرسد که بسيار زيبا و شگفت انگيز مينمايد.
2- غار شوي: نزديک مرز ايران و عراق و در حومه روستاي شوي در 12 کيلومتري بانه واقع است.
جنگلها ، بيشهها و مراتع
پوشش گياهي و به ويژه جنگلها از زمرة مهمترين و زيباترين جلوههاي طبيعي و يكي از جاذبههاي بي نظير تفرجگاهي و جهانگردي هر منطقه به شمار ميروند. امكروزه نقش جنگلها در حفظ آب، خاك و به ويژه نقش چشمانداز طبيعي و زيباشناسي و تفرجگاهي آن مورد توجه برنامهريزان محيط زيست و اوقات فراغت قرار گرفته است.
استان كردستان از طبيعتي زيبا برخوردار است و جنگل بخشي از زيباييهاي استان را شكل بخشيده است. جنگلهاي استان در اطراف شهرهاي بانه و مريوان واقع شده و بعد از جنگلهاي شمال كشور در درجه دوم اهميت قرار دارد. اين جنگلها جزئي از جنگلهاي غرب کشور محسوب ميشوند که وسعتي معادل 320000 هکتار را در بر گرفتهاند. معروفترين درختان جنگلي اين جنگلها بلوط، مازو يا دارمازو، گلابي، زبان گنجشك(ون)، گردو، سيب وحشي، پسته وحشي(بنه)، زالزالك، آلبالو جنگلي، بادام تلخ، ازگيل، داغداغان، نارون، افرا و درختهايي مانند گز و بيد وحشي در كنار رودخانه است. بهطور كلي ميتوان نواحي جنگلي استان را چنين تقسيم نمود:
ـ جنگلهاي منطقه مريوان، كه وسعت آن 185000 هكتار است
ـ جنگلهاي منطقه بانه، كه مساحت آن حدود 50000 هكتار تخمين زده ميشود
ـ جنگلهاي منطقه سقز كه مساحت آن حدود 70000 هكتار است
ـ جنگلهاي منطقه سنندج كه مساحت آن در حدود 78000 هكتار است و بيشتر در غرب كامياران و جنوب سنندج واقع شدهاند.
- پوشش جنگلي بانه : اين جنگلها در مسير سقز به بانه از دره خان شروع ميشود و در نزديکي شهر بانه بر تراکم و انبوهي آن افزوده ميشود سرسبزي پوشش جنگلي آبهاي جاري و چشمهسارهاي کوهستان داري چشم اندازهاي زيبا و بديع ميباشد.
- پوشش جنگلي مريوان: حدود 58% جنگلهاي استان کردستان مربوط به مريوان ميباشد و بصورت نواري از شمال مريوان و تا دامنههاي جنوبي امتداد دارد، اين پوشش جنگلي با آب و هواي معتدل و وجود درياچه زيباي زريوار امکانات بسيار مناسبي را براي جلب مسافر و گردشگر فراهم ساخته است. از معرفترين درختان جنگلي بانه و مريوان مي توان بلوط ، مازو، گلابي وحشي ، زبان گنجشک، گردو، سيب وحشي، زالزاک و آلبالوي وحشي و ... را نام برد.
سرانه فضاي سبز شهري استان 2/7 متر مربع ، و از مهمترين بيشهزارها و دژهاي سرسبز استان ميتوان موارد زير را نام برد.
- جنوب شهر سنندج: مسير رودخانههاي قشلاق و مسير سرريز آب سد قشلاق.
- جاده سقز- بانه : پوشيده از درختان سرسبز و گلهاي رنگارنگ و وحشي ميباشد.
- مسير سنندج –کامياران: در مسير رودخانههاي قشلاق و گاورود پوشش گياهي، باغات فراوان و کشتزارهاي سرسبز مناظر بديعي را خلق ساخته است که در بهار و پاييز بسيار ديدني و زيبا مينمايد.
- سنندج-مريوان: بعد از روستاي نگل کوههاي بلند و درههاي وسيع و سرسبز و جريان رودخانههاي پر آب به طرف مريوان مناظر زيبايي را در پيش روي مسافران قرار ميدهد.