انواع اسیدها
- توضیحات
- زیر مجموعه: ROOT
- دسته: مطالب خواندنی
- بازدید: 235
اسید سیتریک یا جوهر لیمو یکی از اسیدهای آلی است که در لیموترش و پرتقال وجود دارد. فرمول شیمیایی آن C6H8O7 میباشد. و نام آیوپاک آن 2hydroxypropane-1,2,3-tricarboxylic acid است. یکی از سادهترین روش هایی که برای تولید آن بکار میرود استفاده از قارچ آسپرژیلوس نایجر است.
اسید نوکلئیک به زنجیرههای طویل مولکولی که از به هم پیوستن تعداد زیادی نوکلئوتید تشکیل شده است گفته میشود. اسیدهای نوکلئیک در همه جانداران یافت میشوند
اسیدهای نوکلئیک دو نوع هستند : آرانای RNA و دیانای (DNA) .
اسید سولفورریک اسیدی است بسیار قوی و محلول در آب. اسید سولفوریک توسط جابر ابن حیان برای اولین بار در قرن هشتم میلادی ساخته شد. فرمول شیمیایی این اسید H۲SO۴ میباشد.اسید سولفوریک اسیدی است فوق العاده خطرناک؛ کسانی که تجربه و دانش کافی برای کار با اسید ندارند نباید به هیچ وجه از این محلول استفاده کنند.
اسید آمینهها، حروف الفبایی پروتئینها را تشکیل میدهند. پروتئینها، زنجیرهای خطی یا پلیمرهایی هستند که از ترکیب اسیدهای آمینه حاصل میشوند. چون امکانات بالقوه نامحدودی در طرز توالی و طول زنجیره اسید آمینهها در تولید پروتئینها وجود دارد، از این رو انواع بی شماری از پروتئینها نیز میتوانند وجود داشته باشند.
اختلاف هر اسید با سایر اسیدهای آمینه، در زنجیره جانبی هر یک از اسیدهای آمینه است. اسیدهای آمینه در آغاز تشکیل زمین، به همراه سایر مواد آلی پیدا شدند. اسیدهای آمینهای که در حضور پرتوهای فرابنفش بوجود آمدند، گوناگونی بسیار داشتهاند. اما به دلایلی ناشناخته تنها بیست اسید آمینه، آن هم از نوع L، در یاخته زنده کاربرد پیدا کرد.
ساختار اسیدهای آمینه
هر اسید آمینه، از یک کربن نامتقارن به نام کربن α تشکیل یافته است که با چهار گروه مختلف کربوکسیل (COOH) اتم هیدروژن، گروه آمینه بازی (NH2-) و یک زنجیره غیر جانبی (R-) پیوند برقرار میکند. ریشه R ممکن است یک زنجیره کربنی و یا یک حلقه کربنی باشد. عوامل دیگری مانند الکل، آمین، کربوکسیل و نیز گوگرد میتوانند در ساختمان ریشه R شرکت کنند. زنجیره جانبی خود چندین اتم کربن دارد و آنها را به ترتیبی که از کربن آلفا، فاصله میگیرند، با حروف بتا (β)، گاما (γ) و دلتا (δ) نشان میدهند.
اگر در حالی که عامل COOH روی کربن آلفا قرار داد عامل NH2 روی کربنهایی غیر آلفا قرار گیرد. نوع اسید آمینه به β، γ یا δ تغییر خواهد کرد. اسیدهای آمینه آزاد به مقدار بسیار ناچیز در سلولها وجود دارند. بیشتر اسیدهای آمینه آلفا در سنتز پروتئین شرکت میکنند، در صورتی که اسیدهای آمینه بتا، گاما و دلتا واسطههای شیمیایی هستند. بیشتر اسیدهای آمینه در PH هفت به صورت دو قطبی در میآیند یعنی گروه NH2 پروتون میگیرد و گروه COOH هیدروژن خود را از دست میدهد و به صورت –COO- در میآید.
ایزومری در اسیدهای آمینه
مطابق قرار داد اگر ساختمان فضایی یک اسید آمینه را در نظر بگیریم، چنانچه عامل NH2 که به کربن آلفا متصل است در طرف چپ باشد، میگوییم که این اسید آمینه از نوع L است و هرگاه عامل NH2 در طرف راست کربن آلفا قرار گیرد، گوییم که این اسید آمینه از نوع ∆ است. برخلاف قندهای طبیعی که از نوع ∆ هستند، اسیدهای آمینه طبیعی همگی از نوع L هستند. ایزومرها را انانتیوم میگویند.
اسید فرمیک (جوهر مورچه) یا متانوئیک اسید، سادهترین عضو گروه کربوکسیلیک اسیدها است. فرمول شیمیایی آن HCOOH بوده و در طبیعت در نیش حشراتی مانند مورچه و زنبور یافت میشود. همچنین ترکیب عمده، ماده گزشزا در برگ گزنه است. ریشه لغوی فرمیک اسید از نام لاتینی مورچه (Formica) گرفته شده است. زیرا این ترکیب اولین بار از تقطیر تخریبی مورچه بدست آمد.
تاریخچه
در سده 15 شیمیدانها و دانشمندان علوم طبیعی میدانستند که از تجمع مورچهها بخارهای اسیدی متصاعد میشود. اولین بار جان ری طبیعت شناس انگلیسی در سال 1671 این اسید را از تقطیر تودهای از مورچههای مرده، جدا کرد. اما سنتز شیمیایی آن اولین بار توسط شیمیدان فرانسوی ژوزف گیلوساک از اسید هیدروسیانیک انجام گرفت. در سال 1855 شیمیدان فرانسوی دیگری به نام Marcellin berthelot اسید فرمیک را با استفاده از مونواکسید کربن سنتز کرد، شبیه روشی که امروزه مورد استفاده قرار میگیرد.
خواص عمومی اسید
اسید فرمیک به خوبی با آب و بیشتر حلالهای آلی قطبی مخلوط میشود. در هیدروکربنها هم تا حدی حل میشود. اسید فرمیک در فاز گازی و در هیدروکرینها به صورت دیمرهایی است که با پیوند هیدروژنی به هم متصل شدهاند. در فاز گازی پیوند هیدروژنی میان مولکولهای اسید فرمیک باعث انحراف از قانون گازهای ایدهآل میشود. اسید فرمیک در حالت مایع و جامد شامل شبکهای نامحدود از مولکولهایی است که با پیوند هیدروژنی به هم متصل هستند. بیشتر خواص اسید فرمیک همانند خواص سایر اسیدهای کربوکسیلیک میباشد اما آن نمیتواند آسیل کلرید ایجاد کند.
در صورت تشکیل هریک ازاین ترکیبات، تجزیه شده و مونواکسید کربن ایجاد میکنند. حرارت دادن اسید فرمیک باعث تجزیه آن بر Co میشود. اسید فرمیک به آسانی احیاء شده و به فرمالدئید تبدیل میشود. اسید فرمیک تنها کربوکسیلیک اسیدی است که توانایی شرکت در واکنشهای افزایشی به همراه آلکنها را دارد. اسید فرمیک و آلکنها به آسانی باهم واکنش داده و استرهای فرمات ایجاد میکنند. اسید فرمیک در حضور اسید سولفوریک و هیدروفلوئوریک اسید، در واکنش کخ شرکت کرده و اسیدهای کربوکسیلیک بزرگتر ایجاد میکند.
خواص فیزیکی اسید فرمیک
نام آیوپاک نام متداول فرمول شیمیایی وزن مولکولی دمای ذوب دمای جوش دانسیته PKa متانوئیک اسید اسیدفرمیک HCOOH 46.03 8.4° 100.8° 1.22gr/Cm3 3.75
روش تولید
در صنعت تولید ترکیبات شیمیایی، فرمیک اسید به مدت طولانی به عنوان ترکیبی که بهره وری کمتری را داراست، تلقی میشد. قسمت عمده اسید فرمیک به عنوان محصول فرعی در تولید سایر ترکیبات شیمایی، بویژه اسید استیک تولید میشود. اما با روند رو به رشد استفاده آن در مواد نگهدارنده و آنتی باکتریال در غذای دام، امروزه در صنعت به این منظور تولید میشود.
وقتی متانول و مونواکسید کربن در حضور یک باز قوی مانند منواکسید سدیم باهم واکنش میدهند، مشتقی از اسید فرمیک به نام متیل فرمات تولید میشود. این واکنش در فاز مایع در دمای درجه سانتیگراد و فشار 40atm انجام میشود. از آبکافت (هیدرولیز) متیل فرمات، اسید فرمیک ایجاد میشود.
کاربرد ویژه
اسید فرمیک بیشتر به عنوان نگهدارنده (جلوگیری از فاسد شدن) و آنتی باکتریال در غذای دام استفاده میشود. پاشیدن مقداری از آن روی علف تازه خشک شده از فساد و پوسیدگی آن جلوگیری کرده و مواد مغذی آن را تا حد بالایی حفظ میکند. برای جلوگیری از فساد غذای زمستانی دامها در مجتمعهای بزرگ دامداری از این ماده استفاده میشود.
اسید فرمیک در مرغداریها برای از بین بردن باکتری سالمونلا به غذای مرغها اضافه میشود. این ترکیب همچنین به مقدار ناچیز در صنعت نساجی و دباغی استفاده میشود. برخی از مشتقات آن مانند استرهای فرمات در صنعت خوشبوکنندهها مورد استفاده قرار میگیرند.
ایمنی بیشترین خطر فرمیک اسید در تماس پوست یا چشم با مایع یا بخار غلیظ آن است. تماس پوست با مایع یا بخار آن باعث سوختگی شیمیایی و در صورت تماس با چشم ممکن است باعث ایجاد آسیبهای دائمی در چشم شود. تنفس بخار آن موجب تحریک و سوزش دستگاه نفسی میشود. از آنجا که ممکن است مقادیری CO در بخار اسید فرمیک موجود باشد باید در نگهداری، حمل و نقل و استفاده از آن نکات ایمنی کاملاً رعایت شود.
سازمان غذا و داروی آمریکا مقدار مجاز، بخار اسید فرمیک در هوای محیط کار را 5ppm اعلام کرده است. اسید فرمیک به آسانی متابولیزه شده و از بدن دفع میشود. اما با این همه قرار گرفتن مداوم در معرض آن باعث ایجاد عوارض مزمن مثل ایجاد حساسیتهای پوستی میشود. آزمایش روی حیوانات آزمایشگاهی نشان میدهد که قرار گرفتن طولانی در معرض اسید فرمیک باعث ایجاد جهش ژنی و آسیبهای کلیوی و کبدی میشود.
فسفریک اسید از جمله پرمصرف ترین مواد شیمیایی در صنعت است.به عنوان ماده افزودنی در نوشابه های گازدار کاربرد دارد و در تولید کودهای شیمیایی، پاک کننده های صابونی و غیر صابونی،تصفیه آب،خوراک دام و دارو سازی به کار می رود. فسفریک اسید خوراکی را از افزودن آب به P4O10 می سازند
-------------------------------
انواع اسیدها
نوشته شده توسط مدیرسایت
۱۴ شهريور ۱۳۸۵۵
اسید سیتریک یا جوهر لیمو یکی از اسیدهای آلی است که در لیموترش و پرتقال وجود دارد. فرمول شیمیایی آن C6H8O7 میباشد. و نام آیوپاک آن 2hydroxypropane-1,2,3-tricarboxylic acidd است. یکی از سادهترین روش هایی که برای تولید آن بکار میرود استفاده از قارچ آسپرژیلوس نایجر است.
اسید نوکلئیک به زنجیرههای طویل مولکولی که از به هم پیوستن تعداد زیادی نوکلئوتید تشکیل شده است گفته میشود. اسیدهای نوکلئیک در همه جانداران یافت میشوند
اسیدهای نوکلئیک دو نوع هستند : آرانای RNA و دیانای (DNA) .
اسید سولفورریک اسیدی است بسیار قوی و محلول در آب. اسید سولفوریک توسط جابر ابن حیان برای اولین بار در قرن هشتم میلادی ساخته شد. فرمول شیمیایی این اسید H۲SO۴ میباشد.اسید سولفوریک اسیدی است فوق العاده خطرناک؛ کسانی که تجربه و دانش کافی برای کار با اسید ندارند نباید به هیچ وجه از این محلول استفاده کنند.
اسید آمینهها، حروف الفبایی پروتئینها را تشکیل میدهند. پروتئینها، زنجیرهای خطی یا پلیمرهایی هستند که از ترکیب اسیدهای آمینه حاصل میشوند. چون امکانات بالقوه نامحدودی در طرز توالی و طول زنجیره اسید آمینهها در تولید پروتئینها وجود دارد، از این رو انواع بی شماری از پروتئینها نیز میتوانند وجود داشته باشند.
اختلاف هر اسید با سایر اسیدهای آمینه، در زنجیره جانبی هر یک از اسیدهای آمینه است. اسیدهای آمینه در آغاز تشکیل زمین، به همراه سایر مواد آلی پیدا شدند. اسیدهای آمینهای که در حضور پرتوهای فرابنفش بوجود آمدند، گوناگونی بسیار داشتهاند. اما به دلایلی ناشناخته تنها بیست اسید آمینه، آن هم از نوع L، در یاخته زنده کاربرد پیدا کرد.
ساختار اسیدهای آمینه
هر اسید آمینه، از یک کربن نامتقارن به نام کربن α تشکیل یافته است که با چهار گروه مختلف کربوکسیل (COOH) اتم هیدروژن، گروه آمینه بازی (NH2-) و یک زنجیره غیر جانبی (R-) پیوند برقرار میکند. ریشه R ممکن است یک زنجیره کربنی و یا یک حلقه کربنی باشد. عوامل دیگری مانند الکل، آمین، کربوکسیل و نیز گوگرد میتوانند در ساختمان ریشه R شرکت کنند. زنجیره جانبی خود چندین اتم کربن دارد و آنها را به ترتیبی که از کربن آلفا، فاصله میگیرند، با حروف بتا (β)، گاما (γ) و دلتا (δ) نشان میدهند.
اگر در حالی که عامل COOH روی کربن آلفا قرار داد عامل NH2 روی کربنهایی غیر آلفا قرار گیرد. نوع اسید آمینه به β، γ یا δ تغییر خواهد کرد. اسیدهای آمینه آزاد به مقدار بسیار ناچیز در سلولها وجود دارند. بیشتر اسیدهای آمینه آلفا در سنتز پروتئین شرکت میکنند، در صورتی که اسیدهای آمینه بتا، گاما و دلتا واسطههای شیمیایی هستند. بیشتر اسیدهای آمینه در PH هفت به صورت دو قطبی در میآیند یعنی گروه NH2 پروتون میگیرد و گروه COOH هیدروژن خود را از دست میدهد و به صورت –COO- در میآید.
ایزومری در اسیدهای آمینه
مطابق قرار داد اگر ساختمان فضایی یک اسید آمینه را در نظر بگیریم، چنانچه عامل NH2 که به کربن آلفا متصل است در طرف چپ باشد، میگوییم که این اسید آمینه از نوع L است و هرگاه عامل NH2 در طرف راست کربن آلفا قرار گیرد، گوییم که این اسید آمینه از نوع ∆ است. برخلاف قندهای طبیعی که از نوع ∆ هستند، اسیدهای آمینه طبیعی همگی از نوع L هستند. ایزومرها را انانتیوم میگویند.
اسید فرمیک (جوهر مورچه) یا متانوئیک اسید، سادهترین عضو گروه کربوکسیلیک اسیدها است. فرمول شیمیایی آن HCOOH بوده و در طبیعت در نیش حشراتی مانند مورچه و زنبور یافت میشود. همچنین ترکیب عمده، ماده گزشزا در برگ گزنه است. ریشه لغوی فرمیک اسید از نام لاتینی مورچه (Formica) گرفته شده است. زیرا این ترکیب اولین بار از تقطیر تخریبی مورچه بدست آمد.
تاریخچه
در سده 15 شیمیدانها و دانشمندان علوم طبیعی میدانستند که از تجمع مورچهها بخارهای اسیدی متصاعد میشود. اولین بار جان ری طبیعت شناس انگلیسی در سال 1671 این اسید را از تقطیر تودهای از مورچههای مرده، جدا کرد. اما سنتز شیمیایی آن اولین بار توسط شیمیدان فرانسوی ژوزف گیلوساک از اسید هیدروسیانیک انجام گرفت. در سال 1855 شیمیدان فرانسوی دیگری به نام Marcellin berthelot اسید فرمیک را با استفاده از مونواکسید کربن سنتز کرد، شبیه روشی که امروزه مورد استفاده قرار میگیرد.
خواص عمومی اسید
اسید فرمیک به خوبی با آب و بیشتر حلالهای آلی قطبی مخلوط میشود. در هیدروکربنها هم تا حدی حل میشود. اسید فرمیک در فاز گازی و در هیدروکرینها به صورت دیمرهایی است که با پیوند هیدروژنی به هم متصل شدهاند. در فاز گازی پیوند هیدروژنی میان مولکولهای اسید فرمیک باعث انحراف از قانون گازهای ایدهآل میشود. اسید فرمیک در حالت مایع و جامد شامل شبکهای نامحدود از مولکولهایی است که با پیوند هیدروژنی به هم متصل هستند. بیشتر خواص اسید فرمیک همانند خواص سایر اسیدهای کربوکسیلیک میباشد اما آن نمیتواند آسیل کلرید ایجاد کند.
در صورت تشکیل هریک ازاین ترکیبات، تجزیه شده و مونواکسید کربن ایجاد میکنند. حرارت دادن اسید فرمیک باعث تجزیه آن بر Co میشود. اسید فرمیک به آسانی احیاء شده و به فرمالدئید تبدیل میشود. اسید فرمیک تنها کربوکسیلیک اسیدی است که توانایی شرکت در واکنشهای افزایشی به همراه آلکنها را دارد. اسید فرمیک و آلکنها به آسانی باهم واکنش داده و استرهای فرمات ایجاد میکنند. اسید فرمیک در حضور اسید سولفوریک و هیدروفلوئوریک اسید، در واکنش کخ شرکت کرده و اسیدهای کربوکسیلیک بزرگتر ایجاد میکند.
خواص فیزیکی اسید فرمیک
نام آیوپاک نام متداول فرمول شیمیایی وزن مولکولی دمای ذوب دمای جوش دانسیته PKa متانوئیک اسید اسیدفرمیک HCOOH 46.03 8.4° 100.8° 1.22gr/Cm3 3.75
روش تولید
در صنعت تولید ترکیبات شیمیایی، فرمیک اسید به مدت طولانی به عنوان ترکیبی که بهره وری کمتری را داراست، تلقی میشد. قسمت عمده اسید فرمیک به عنوان محصول فرعی در تولید سایر ترکیبات شیمایی، بویژه اسید استیک تولید میشود. اما با روند رو به رشد استفاده آن در مواد نگهدارنده و آنتی باکتریال در غذای دام، امروزه در صنعت به این منظور تولید میشود.
وقتی متانول و مونواکسید کربن در حضور یک باز قوی مانند منواکسید سدیم باهم واکنش میدهند، مشتقی از اسید فرمیک به نام متیل فرمات تولید میشود. این واکنش در فاز مایع در دمای درجه سانتیگراد و فشار 40atm انجام میشود. از آبکافت (هیدرولیز) متیل فرمات، اسید فرمیک ایجاد میشود.
کاربرد ویژه
اسید فرمیک بیشتر به عنوان نگهدارنده (جلوگیری از فاسد شدن) و آنتی باکتریال در غذای دام استفاده میشود. پاشیدن مقداری از آن روی علف تازه خشک شده از فساد و پوسیدگی آن جلوگیری کرده و مواد مغذی آن را تا حد بالایی حفظ میکند. برای جلوگیری از فساد غذای زمستانی دامها در مجتمعهای بزرگ دامداری از این ماده استفاده میشود.
اسید فرمیک در مرغداریها برای از بین بردن باکتری سالمونلا به غذای مرغها اضافه میشود. این ترکیب همچنین به مقدار ناچیز در صنعت نساجی و دباغی استفاده میشود. برخی از مشتقات آن مانند استرهای فرمات در صنعت خوشبوکنندهها مورد استفاده قرار میگیرند.
ایمنی بیشترین خطر فرمیک اسید در تماس پوست یا چشم با مایع یا بخار غلیظ آن است. تماس پوست با مایع یا بخار آن باعث سوختگی شیمیایی و در صورت تماس با چشم ممکن است باعث ایجاد آسیبهای دائمی در چشم شود. تنفس بخار آن موجب تحریک و سوزش دستگاه نفسی میشود. از آنجا که ممکن است مقادیری CO در بخار اسید فرمیک موجود باشد باید در نگهداری، حمل و نقل و استفاده از آن نکات ایمنی کاملاً رعایت شود.
سازمان غذا و داروی آمریکا مقدار مجاز، بخار اسید فرمیک در هوای محیط کار را 5ppm اعلام کرده است. اسید فرمیک به آسانی متابولیزه شده و از بدن دفع میشود. اما با این همه قرار گرفتن مداوم در معرض آن باعث ایجاد عوارض مزمن مثل ایجاد حساسیتهای پوستی میشود. آزمایش روی حیوانات آزمایشگاهی نشان میدهد که قرار گرفتن طولانی در معرض اسید فرمیک باعث ایجاد جهش ژنی و آسیبهای کلیوی و کبدی میشود.
فسفریک اسید از جمله پرمصرف ترین مواد شیمیایی در صنعت است.به عنوان ماده افزودنی در نوشابه های گازدار کاربرد دارد و در تولید کودهای شیمیایی، پاک کننده های صابونی و غیر صابونی،تصفیه آب،خوراک دام و دارو سازی به کار می رود. فسفریک اسید خوراکی را از افزودن آب به P4O10 می سازند