محاورات افلاطون

 
 
افلاطون در نوشته های فلسفی یا بیان مكتوب اندیشه های خود سبك خاصی را برگزید. برای دریافتن هر رساله او، باید همه رساله ها را فهمید و هر رساله را چون عضوی از تمام آثار افلاطون تلقی كرد.
تمامی رساله های وی در قالب «دیالوگ» یا محاوره نگاشته شده اند؛ حتی «آپولوژی» (دفاعیه سقراط) نیز اساس محاوره ای دارد. از نظر افلاطون، بیان حقایق عالی فلسفی به وسیله زبان و كلمات، اساساً امكان پذیر نیست؛ اما امكان ظهور مراتبی از آن در بیان شفاهی (شیوه سقراطی) و سپس مكتوباتی كه در قالب «دیالوگ» عرضه می شوند بیشتر است.
دیالوگ (همپرسه) تنها شكل ظاهری نوشته های افلاطون نیست، یعنی چنین نیست كه فلسفه افلاطون به اشكال گوناگون قابل بیان بوده، و افلاطون از آن میان، تنها بر حسب اتفاق یا به حكم سلیقه شخصی شكل دیالوگ را انتخاب كرده است. دیالوگ عنصر ضروری فلسفه او است كه به واسطه آن ظرفی برای اندیشیدن درباره عقیده «دیگری» فراهم می آید. یاسپرس دراین باره می گوید:
«افلاطون در محاورات، فلسفه خود را از زبان سقراط بیان می كند كه گویی آن فلسفه زاده اندیشه سقراط است و بدین سان اصیل ترین متفكر جهان از نشان دادن اصالت خویش چشم می پوشد. چنین می نماید كه تكلیفی كه فلسفه برگردن آدمی می نهد سنگین تر از آن است كه خود را فیلسوف بخواند. افلاطون تنها تا آنجا پای پیش می نهد كه دیگری را فیلسوف بخواند و دوست بدارد، نه خود را؛ چنانكه كانت آماده نیست نام فیلسوف بر خود نهد.»
اگر چه در اكثر محاورات، زمام سخن را سقراط در دست دارد؛ اما شركت كنندگان دیگر نیز، بسیاری از دیدگاه ها را بیان می كنند و اینگونه حتی شخص سقراط، صورت جزمی به خود نمی گیرد. در محاوره «قوانین»، نامی از او به میان نمی آید و در محاورات «پارمنیدس»، «سوفیست» و «سیاستمدار»، نقش اصلی را دیگران ایفا می كنند. خصلت دراماتیك این دیالوگ ها شگفت انگیز است و در سراسر ادبیات یونان همانند آنها، از لحاظ جذابیت و اصالت نمی توان یافت.
قدیمی ترین محاورات احتمالاً اندكی پس از مرگ سقراط نوشته شده اند و واپسن آنها، «قوانین»، با مرگ افلاطون ناتمام ماند. عناوین هر محاوره عمدتاً از نام یكی از شركت كنندگان در آن، برگرفته شده است.
به هر محاوره عنوان فرعی هم نهاده اند تا معلوم شود هر نوشته ای وقف بررسی كدام مسئله فلسفی است. مثلاً به «جمهوری» عنوان «درباره عدالت» را داده اند.پژوهشگران محاورات افلاطون را به طور متعارف، به «محاورات دوره نخستین»، «محاورات دوره میانی» و «محاورات دوره پسین» تقسیم می كنند.


این آدرس ایمیل توسط spambots حفاظت می شود. برای دیدن شما نیاز به جاوا اسکریپت دارید
مسعود زنجانی
 
 
 

نظرات (0)

هیچ نظری در اینجا وجود ندارد

نظر خود را اضافه کنید.

ارسال نظر بعنوان یک مهمان
پیوست ها (0 / 3)
مکان خود را به اشتراک بگذارید