گورخری

گورخری  
 
     
 
 
 
 
 
 
 
   
   
 
▪ نام فارسی: آفلاند را ( گورخری)
▪ نام علمی: Aphelandra squarrosa
▪ نام تیره: Acanthaceae
▪ نام انگلیسی: Zebra plant
▪ خصوصیات: خزان پذیر بوده و ارتفاع گیاه ۲۵ _۵۰ سانتی متر است. برگها سبز با خطوط سفید 
در امتداد رگبرکها (مشابه پوست گورخر ) میباشد و جنبه تزیینی دارد. گلهای زرد مجتمع در اطراف سنبله و دارای براکته های زرد رنگ با طول ۸ _۱۲ سانتی متر میباشد و ظهور گل در اوایل پاییز تا اوایل 
زمستان است و معمولا دوام گل ۶ هفته میباشد.
▪ نور: نور کامل اما به طور غیر مستقیم زیرا آفتاب شدید باعث پژمردگی برگها میشود.
▪ دما: در تابستان ( روزها حداکثر ۲۷ درجه ) و ( شبها ۱۸ درجه ) و در زمان استراحت و خزان حدود ۱۵ درجه میباشد.
▪ آبیاری: در بهار و تابستان هفته ای ۲ بار و بعد از گلدهی هفته ای یکبار در هفته زمانیکه خاک خشک شده باشد.
▪ غبار پاشی: در بهار و تابستان روزانه و در زمستان هفته ای یکبار _ رطوبت پسند میباشد.
▪ خاک: ( ترکیبی از پیت و لوم وشن به نسبت مساوی ) یا ( یک قسمت تورب ، یک قسمت خاک برگ پوسیده و یک قسمت ماسه ) و خاک کمی اسیدی را ترجیح میدهد.
▪ کوددهی: ۳ گرم در لیتر با مواد غذایی مایع یا جامد محلول در آب هر ۲ هفته یکبار از فروردین تا شهریور ماه _ در زمستان تغذیه نکنید.
▪ ازدیاد: ریشه دار کردن قلمه های پاشنه دار به طول ۷/ ۵ سانتیمتر از اواسط بهار تا اوایل تابستان
در حرارت۱۸_ ۲۱ درجه باشد.
▪ عوارض و درمان: ریزش برگها در اثر تشنگی گیاه است. پوسیدگی ساقه در اثر آبباری بیش از اندازه و سردی هوا میباشد. ریز بودن برگها و ظاهر نشدن گلها به جهت ناکافی بودن تغذیه است.
وجود زخمهای قهوه ای روی برگها در اثر گاز آشپزخانه میباشد. لکه های قهوه ای روی برگها در اثر تابش مستقیم آفتاب است. زخمهای سفید پنبه ای در اثر حشره که با پنبه آغشته به سم حشره کش
و خیس کردن لکه ها میتوان کنترل کرد.
ـ نکته: در بهار گیاه ۲ ساله را تعویض کنید اگر امکان نداشت خاک سطحی را عوض کنید. از مواد براق کننده استفاده نکنید و هنگام غبار پاشی قطرات آب را از برگها پاک کنید و آنرا در معرض آفتاب قرار ندهید.
 
 
 
  فارس تک

سرو زینتی

سرو زینتی  
 
     
 
 
 
 
 
 
 
   
   
 
درخت سرو زینتی (Monterey cypress) از انواع گیاهان زیبا و تزئینی است که می توان آن را به راحتی در محیط آپارتمان و گلخانه پرورش داد.
برای کاشت آن در فصل زمستان، گلدانی را در اندازه بزرگ انتخاب کرده و آن را از خاک غنی از خاک برگ، ماسه و کودهای آلی پر کنید. سپس نهال ها را در خاک قرار داده و با استفاده از یک پوشش پلاستیکی برای سه هفته گیاه را از سرما محافظت کنید.
گلدان ها را در مکانی نیمه سایه و در معرض تابش غیرمستقیم نور خورشید قرار دهید. آبیاری گیاه باید بطور منظم و هر روز انجام شود. برای زهکشی بهتر می توان دو یا سه سوراخ در کف گلدان ایجاد کرده یا از یک زیرگلدانی بزرگ استفاده شود، دقت کنید خاک گیاه قبل از آبیاری مجدد مرطوب باشد.
PH مناسب برای رشد گیاه شش تا هفت و نیم است.استفاده از کودهای مایع هر سه هفته یک بار به تقویت و رشد گیاه کمک می کند.تکثیر سرو زینتی از طریق قلمه زدن امکانپذیر است.

بابک افخمی
 
 
 
  روزنامه ایران

گلرنگ

گلرنگ  
 
     
 
 
 
 
 
 
 
   
   
 
● خصوصیات گیاهی: گلرنگ گیاهی است با نام علمی Carthamus tinctorius L . از تیرهٔ مرکبه ( compositae) و با اینکه ظاهراً شبیه خار زرد می باشد اما بصورت علف هرز در نمی آید . 
گلرنگ گیاهی است که بصورت بوته ای استوار رشد می کند . 
میوهٔ گلرنگ همانند میوهٔ آفتابگردان به صورت فندقه است . دانه از نظر شکلی شبیه یک دانهٔ کوچک آفتابگردان است و به رنگهای سیاه ، زرد ، سفید یا کرمی با سطح خارجی صاف دیده می شود . ذخیرهٔ روغن در لپه ها انجام می شود . وزن هر دانهٔ گرنگ از ۳۵ تا ۵۰ گرم متغیر می باشد . 
● سازگاری: گلرنگ گیاهی بلند روز است ، اما گلدهی آن در هوای گرم بمیزان قابل توجهی جلو می افتد . 
گیاهچه های جوان به سرما مقاومند . اما گیاه با انتقال از مرحلهٔ رویشی به مرحلهٔ زایشی به سرما حساس می گردد . 
گلرنگ به گرما نیز مقاوم است و در صورت وجود رطوبت کافی در خاک می تواند ماکزیمم حرارتهای حدود ۴۰ درجهٔسانتیگراد را تحمل کند . 
به هوای مرطوب بخصوص در دوران گلدهی علاقمند نیست . زیادی رطوبت هوا در این دوره گلدهی موجب توسعه بیماریها و افت عملکرد می گردد . 
گلرنگ با داشتن ریشهٔ عمیق و توسعه یافتگی به خشکی مقاوم است . اما مقاومت آن به خشکی از جو کمتر می باشد . 
گلرنگ به آب ایستادگی و کمبود تهویه نیز حساس است . گلرنگ خاکهای عمیق ، دارای بافت متوسط و اسیدیتیهٔ حدود خنثی را ترجیح می دهد . 
● تناوب زراعی: گلرنگ به بیماریهای خاکزی حساس بوده و نبایستی بیش از یکبار طی چهار سال متوالی در یک قطعه زمین کاشته شودو یا با گیاهان حساس به بیماری بوته میری جالیز در تناوب قرار گیرد . 
● مثالهایی از تناوب گلرنگ در کشت بهاره آبی بصورت زیر است : 
▪ شبدر ـ ذرت ـ گلرنگ ـ گندم 
▪ یونجه ـ سیب زمینی ـ حبوبات ـ گلرنگ ـ جو ـ آیش 
● کود شیمیایی: تولید هر تن دانه گلرنگ موجب خروج ۲۵ تا ۳۰ کیلو ازت ، ۷ تا ۱۲ کیلو اکسید فسفر (p۲o­۵) و ۱۰ تا ۱۵ کیلو اکسید پتاسیم (K۲o) از خاک می گردد . میزان کود مصرفی در کشت آبی معمولاً ۵۰ الی ۹۰ کیلوگرم در هکتار ازت خالص و ۴۰ تا ۷۰ کیلوگرم در هکتار اکسید فسفر می باشد . 
● تاریخ کاشت: هنگامی که حرارت خاک در عمق کاشت در حدود ۵ درجه سانتیگراد باشد ، گلرنگ طی دو هفته یا کمی بیشتر سبز می شود .
گلرنگ بصورت یک محصول پائیزه کشت می شود ، تاریخ کاشت آن همزمان با کمی دیرتر از گندم و جو می باشد .
● کنترل علفهای هرز: کنترل علفهای هرز قبل از کاشت و نیز تهیهٔ بستر عاری از علف هرز ضرورت دارد . از علف کشهایی ماننند ابتام و تریفلورالین بصورت قبل از کاشت و از طریق اختلاف آنها با خاک تا عمق ۱۰ سانتی متر می توان استفاده و 
محصول را برای حدود ۲ تا ۳ ماه بعد از سبز شدن در مقابل بسیاری علفهای هرز محافظت نمود . 
برای کولتیوا تورزدن می بایستی روزهای آفتابی را انتخاب کرد تا علفهای هرزی که ریشه کن شده است امکان استقرار مجدد پیدا ننماید . پس از سبز شدن بوته ها بهتر است فقط بین ردیفها را کولتیواتور زد ، هر چند که در صورت تراکم زیاد بوته می توان تا قبل از رشد ساقه ها نیز روی ردیف های کاشت را با وسایل سبک و بطور سطحی کولتیواتور زد . 
● آفات و امراض: مگس گلرنگ (Acanthiophilus helianthi) . در تمام نقاطی از ایران که گلرنگ کاشته می شود یافته شده و خسارت قابل توجهی به این محصول وارد می سازد . خسارت آفت مربوط به لارو آن است که ابتدا از قسمتهای نرم برگ می خورد و بعد به دانه حمله کرده و محتویات دانه را از بین می برد . در نتیجه خسارت لارو ، حفره هایی به طول ۱ تا ۵/۱ سانتیمتر در طبق بوجود می آید . 
و استفاده از سمومی مثل دیپترکس و دپازینون و سمپاشی در زمان ظهور مگسها می باشد . حضرات دیگری نیز به گلرنگ خسارت وارد می سازد که عبارتند از سنگ تخم گلرنگ ، پروانه طبق خوار گلرنگ ، پروانه کارادرینا و کرم برگخوار پنبه . این آفات اهمیت اقتصادی کمتری نسبت به مگس گلرنگ در ایران دارد . 
از بیماریهای مهم گلرنگ در ایران می توان زنگ گلرنگ و بوته میری گلرنگ را نام برد .
عامل بیماری زنگ گلرنگ قارچی است به نام Puccinia carthami که ازطریق خاک ، بقایای گیاهی و دانه انتقال می یابد برگهای گیاه مبتلا به زنگ زرد شده و بالاخره گیاه خشک شده و می میرد ، کنترل بیماری با استفاده از ارقام مقاوم ، کاشت بذر سالم و غیر آلوده ، ضد عفونی بذر با سموم قارچ کش قبل از کاشت ، سوزانیدن بقایای گیاهی آلوده و تناوب زراعی انجام پذیر می باشد . 
بیماری بوته میری گلرنگ نیز در تمام مناطق گلرنگ کاری مشاهده می شود و کم و بیش خسارت وارد می سازد عامل بیماری قارچی است به نام Phytophthora drechsleri که بوسیه خاک و بقایای گیاهی آلوده ، رعایت تناوب زراعی و عدم کاشت گیاهان حساس در تناوب امکان پذیر است . بیماری بوته میری گلرنگ با بوته میری جالیز مشترک است . 
● برداشت: برداشت گلرنگ را می بایستی بلافاصله پس از خشک شدن و قهوه ای شدن برگها و نیز خشک شدن و سخت شدن دانه های وسط طبق انجام داد . با اینکه ریزش خودبخودی دانه کم است و خوابیدگی اتفاق نمی افتد ولی خشک شدن بیش از حد بوته ممکن است موجب ریزش دانه در موقع برداشت گردد . 
● موارد استفاده: دانه گلرنگ دارای ۲۵ الی ۴۵ درصد روغن ۱۲۰ تا ۲۴ درصد پروتئین و ۳۵ الی ۶۰ درصد پوسته می باشد . 
روغن گلرنگ در طباخی ، تهیه صابون ، رنگ ، ورنیس و مواد پوشاننده مشابه مصرف می شود . 
کنجاله گلرنگ حدود ۲۳ درصد پروتئین و ۳۵ درصد فیبردار و بعنوان نیمه مکمل پروتئین در تغذیه دام و طیور مورد استفاده قرار می گیرد .
 
 
 
  کشاورزی