استان ایلام
درباره ایلام
استان ایلام یکی از استانهای کشور ایران است که در باختر این کشور و در ناحیهای کوهستانی و نیمه گرم قرار گرفتهاست. مرکز این استان شهر ایلام است . استان ایلام از غرب با کشور عراق، از جنوب با استان خوزستان، از شرق با استان لرستان و از شمال با استان کرمانشاه همسایهاست.
این استان از استانهای جنگلی ایران است و به خاطر زیبایی طبیعتش از آن با نام عروس زاگرس نیز یاد میشود. پیش از دوره رضاشاه به این ناحیه پشتکوه لرستان میگفتند.
پیشینه
نام منطقه استان ایلام در زمان باستان، اریوجان بودهاست. در جای خود شهر ایلام کنونی در قدیم شهری به نام ردین بوده و بعدها یعنی در زمان فرمانروایی حاکمان محلی آن یعنی والیان، حسینآباد نام داشته که در سال ۱۳۰۸ خورشیدی در زمان رضاشاه پهلوی ایلام نام گرفتهاست.
تقسیمات کشوری
استان ایلام دارای هفت شهرستان به این شرح است: آبدانان، ایلام، ایوانغرب، دره شهر، دهلران، شیروان و چرداول و مهران.
ایلام تاسال ۱۳۴۲ بخشی از استان کرمانشاه بود اما بر اساس تقسیمات کشوری آن سال به استان تبدیل شد. طی این تقسیمات، بخشهایی از لرستان و خوزستان به ایلام ملحق شدند. این ملحقات شامل درهشهر از لرستان و موسیان از خوزستان میشد.
نقاط شهری استان ایلام عبارتاند از: آبدانان، آسمانآباد، ارکواز، ایلام، ایوان، بدره، پهله، توحید، چوار، درهشهر، دهلران، زرنه، سرابله، صالح آباد، لومار، مورموری، موسیان، مهران و میمه.
مردم
بنابر سرشماری مرکز آمار ایران، جمعیت استان ایلام در سال ۱۳۸۵ برابر با ۵۴۵۷۸۷ نفر بودهاست که از این میان ۲۷۸۵۶۶ نفر مرد و بقیه زن بودهاند. این استان ۱۱۱۵۵۹ خانوار دارد. جمعیت شهرنشین این استان ۳۳۱۲۳۱ نفر است.
مردم این استان مانند سایر مناطق ایران زبان فارسی را میدانند. زبانهای گفتاری رایج در میان آنها لری، لکی، کردی فیلی، کردی کرمانجی و عربی است. لری در بسیاری نقاط، لکی در شمال استان، زبان گورانی (گویش کلهری) توسط طایفه مکی، کردی کرمانجی در بخش جنوبی پشتکوه توسط کردان شوهان و عربی در نواحی مرزی تکلم میشود.
بیشتر مردم استان شیعه دوازده امامی هستند.
اقتصاد ایلام
ایلام نفتخیز است و پالایشگاه گاز هم دارد. سه شهرک صنعتی دارد و واحد پتروشیمی تازهای هم در آنجا در دست ساخت است. کارخانه سیمان ایلام هم باکیفیت ترین سیمان ایران را تولید میکند و بزرگراهی که تهران را به کرمانشاه میپیوندد و بزرگراه کربلا نام گرفته بعد از استان کرمانشاه از ایوان غرب به ایلام امتداد مییابد.
این استان ۱۱ درصد منابع گاز ایران را دارد و روزانه ۱۵۴ هزار بشکه نفت خام از چاههای نفتی دهلران استخراج و با لوله به پالایشگاهها در جنوب ایران منتقل میشود.
مراتع استان ایلام یک میلیون و ۱۶۴ هزار هکتار است که نیمی از مراتع استان از نظر پوشش گیاهی فقیر و نیم دیگر متوسط و غنی هستند.
گردشگری
از نقاط دیدنی استان ایلام میتوان به آتشکده ساسانیان و طاق شیرین و فرهاد در ایوانغرب، تنگ رازیانه، میان تنگ (مانشت)، دریاچههای دوقلوی آبدانان، شهر باستانی ماداکتو در درّهشهر، آتشکده چهار تاقی درهشهر، دره ارغوان در شمال شهر ایلام، دریاچه سد ایلام، و چشمههای آب گرم دهلران اشاره نمود.
امکانات روستایی استان
استان ایلام در سال ۱۳۷۸ خورشیدی ۷۵۳ روستا داشت که از این تعداد ۵۶۲ روستا دارای جمعیت و سکنه هستند. از مجموع این روستاها ۴۷۰ آبادی دارای تأسیسات آب سالم آشامیدنی بهداشتی هستند که زیر پوشش آب و فاضلاب روستایی قرار دارند و فقط ۹۲ روستا که زیر ۲۰ خانوار هستند شبکه آبرسانی ندارند.
راههای روستایی استان ایلام در آن سال ۱۰ هزار و ۷۰ کیلومتر جاده آسفالته بود که در حدود ۷۶ درصد راههای روستایی این استان آسفالت و زیرسازی شدهاست.
در سال ۱۳۷۸، در ۲۰۱ روستا دهیار مشغول به کار بود. نرخ باسوادی نیز در مناطق روستایی استان در آن سال ۹/۸۱ درصد بود.