ميكروب‌ها را بهتر بشناسيد!
- توضیحات
- زیر مجموعه: ROOT
- دسته: مطالب خواندنی
- بازدید: 214
جام‌جم آنلاين: ميكروب‌ها ارگانيسم‌هاي تك سلولي و قديمي‌ترين شكل حيات بر روي زمين هستند. فسيل به دست آمده از اين موجودات به 3.5 ميليون سال قبل بازمي‌گردد زماني كه زمين پوشيده از اقيانوس‌هايي بود كه دماي آنها به نقطه جوش مي‌رسيد و صدها ميليون سال پيش از آن كه دايناسورها در زمين پرسه بزنند.
بدون ميكروب‌ها ما قادر به خوردن يا حتي نفس كشيدن نيستيم. در حالي كه آنها بدون وجود ما هم همچنان به زندگي خود ادامه مي‌دهند.
اين ارگانيسم‌هاي كوچك همه جا هستند. شايد بتوان گفت تعداد آنها روي دست برخي افراد بيش از تعداد افراد روي كره زمين است. در هوايي كه تنفس مي‌كنيم، بر زميني كه روي آن راه مي‌رويم ، در غذايي كه مي‌خوريم و حتي در بدن خود ما موجودند.
بدون وجود آنها قادر به هضم غذا نيستيم. حيوانات نيز همين وضع را دارند. گياهان نمي‌توانند رشد كنند ، مواد زائد روند فساد را طي نمي‌كنند و اكسيژن كافي براي تنفس وجود نخواهد داشت.
در واقع بدون اين همراهان غيرقابل رويت ، حيات بر سياره زمين ممكن نيست.
واژه ميكروب براي جانداران بسيار كوچكي كه بدون چشم مسلح ديده نمي‌شوند به كار مي‌رود. ميكروب‌ها شامل گروههاي مختلف باكتري‌ها، آركي‌ها، قارچ‌ها و پروتيستا هستند.
مشاهده اين ارگانيسم‌ها، تنها با ميكروسكپ‌هاي قوي امكان‌پذير است. همانطور كه اشاره شد اين ميكروب‌ها همه جا هستند. بدن شما زيستگاه ميليون‌ها ميكروب است.
زبان خود را روي دندان‌تان بكشيد ، با اين كار زبان به هزاران ميكروب كه به طور طبيعي روي دندان‌ها زندگي مي‌كنند برخورد مي‌نمايد.
ميليون‌ها ميكروب روي زبان ساكن‌اند. بخش بزرگي از «شما» (توده بدن شما) در واقع چيزي غير از خودتان و شامل باكتري‌ها ، ويروس‌ها و قارچ‌هاست.
اگر يك مشت خاك باغچه را برداريد صدها يا شايد هزاران ميكروب مختلف را در دست مي‌گيريد. يك قاشق چايخوري خاك حاوي بيش از يك ميليارد باكتري ، بيش از صد هزار قارچ و هزاران جلبك است.
دوام طولاني‌مدت ميكروب‌ها به دليل سازگاري آنها با شرايط دائما در حال تغيير محيط است. اين موجودات قادرند هر جايي ساكن شوند و برخي از آنها در جايي كه به نظر نمي‌رسد هيچ موجود زنده‌اي قادر به زيست باشد ، زندگي مي‌كنند.
براي مثال دانشمندان ميكروب‌هايي را در آب‌هاي جوشان يافت شده‌اند. اين ميكروب‌ها گاز هيدروژن و گوگرد مي‌خورند و سولفيد هيدروژن استنشاق مي‌كنند.
ديگر انواع گرما دوست در حفرات آتشفشاني موجود در اعماق اقيانوس‌ها يافته‌اند ، جايي كه هيچ نوري وجود ندارد و آب ، معجوني از آرسنيك سمي ، گوگرد و ديگر مواد شيميايي نامطبوع است اما گروهي هم در يخ‌هاي ناحيه قطب و يا لابه‌لاي سنگ‌هاي بناهاي قديمي ساكن‌اند.
نقش ميكروب‌ها در زندگي انسان
اين موضوع كه برخي ميكروب‌ها باعث ايجاد بيماري‌هاي مختلف مي‌شوند واقعيت دارد اما متاسفانه به دليل آن كه تعداد كمي از اين ارگانيسم‌ها بيماري‌زا هستند، نسبت فوق به همه آنها داده شده است.
اين در حالي است كه تنها تعداد كمي از ميكروب‌ها چنين اثرات ناخوشايندي را اعمال مي‌كنند و بخش بزرگي از آنها با عملكرد موثر خود در اعمال حياتي انسان نقش دارند. در اينجا با برخي از ميكروب‌ها و عملكرد مفيد آنها آشنا مي‌شويد.
لاكتو باسيلوس سانفرانسيسكو با توليد مقادير زياد اسيد لاكتيك به خمير ترش طعم تند خاص مي‌دهد.
باسيلوس تورنجينسيس (BT) باكتري شايع خاك است كه به عنوان يك آفت‌كش طبيعي در باغ‌ها و مزارع عمل مي‌كند.
سويه‌اي از پروپيوني باكتريوم حباب‌هاي گاز دي‌اكسيد كربن را كه در پنير عمل آمده ديده مي‌شود ، ايجاد مي‌كند و اين ظاهر متخلخل را به پنير مي‌دهد.
يكي از شناخته شده‌ترين ميكروب‌ها قارچ ساكارومسيس سرويزيه است كه تحت عنوان مخمر نان ناميده مي‌شود و در پخت نان نقش اساسي دارد.
باكتري به نام استوباكتر قند گلوكز را تغيير داده محصول جانبي به نام ويتامين C توليد مي‌كند.
در حال حاضر از باكتري‌ها به عنوان ابزاري جهت پاكسازي لكه‌هاي نفتي استفاده مي‌شود.
اين باكتري‌هاي دريايي از لكه‌هاي نفتي تغذيه كرده و آن را به دي اكسيد كربن و ديگر محصولات جانبي بي‌خطر تبديل مي‌كنند.
فوائد ميكروب‌ها و نقش گسترده آنها در حيات بر روي كره زمين به حدي است كه در اين شرح كوتاه نمي‌گنجد و در حقيقت شامل اطلاعات وسيعي است كه در حوزه علمي به نام ميكروب‌شناسي گنجانيده شده و با رشد روزافزون تكنولوژي و افزايش دانسته‌ها بر گستردگي آن افزوده مي‌شود.
شايد بتوان گفت ميكروب‌ها جمعيتي متشكل از دوستان منحصر به فرد انسان و دشمنان مهلك او محسوب مي‌شوند.
علاوه بر اين كه گروهي از آنها دوست و گروهي ديگر دشمن ما هستند، برخي انواع ، در هر دو نقش ظاهر مي‌شوند و گاهي دوست و گاهي دشمن‌اند.
براي مثال باكتري اشريشيا كلي ساكن در روده انسان به هضم غذا كمك مي‌كند و بدون وجود آن عملكرد دستگاه گوارش مختل مي‌شود. در حالي كه همين ميكروب با ورود به آب آشاميدني يا مواد غذايي سبب مسموميت مي‌شود.
همچنين در ايجاد عفونت‌هايي مانند عفونت دستگاه ادراري نقش دارد لذا اين موجودات غيرقابل رويت با وجود كوچكترين ابعاد ممكن ، در مهم‌ترين فرآيندهاي حياتي دخالت دارند
نظرات (0)