پونه سای البرزی یا پونه سای خوشه ای

پونه سای البرزی یا پونه سای خوشه ای  
 
     
 
 
 
 
 
 
 
   
   
 
پونه سای البرزی یا خوشه ای، گیاهی است كه در سال ،۱۷۸۵ لامارك (Lamark) آن را به جهانیان معرفی كرد. این گونه، در ایران بیشتر در ارتفاعات كوهستانی البرز و از مرز ارتفاعی حدود ۲۰۰۰ متر تا ۴۰۰۰ متر از سطح دریا می روید.
گیاهی است چند ساله، معطر، با ساقه ای به ارتفاع ۲۰ تا ۵۰ سانتی متر، اغلب ایستاده یا بالارونده، به نسبت ضخیم، بدون كرك یا با كرك های غدی بدون غده و غده های بدون پایك مخلوط با آن ها.
برگ های قاعده ای بادبرگی به طول ۱۰ تا ۱۵ میلیمتر، پهنك به طول ۲ تا ۳ سانتی متر، به عرض ۱ تا ۲‎/۵ سانتیمتر، برگ های ساقه ای كوچك تر، معمولاً به حالت افقی قرار گرفته، با قاعده قلبی، لبه كنگره دار، رأس نوك كند، با سطح فوقانی و تحتانی دورنگ، روی سطح فوقانی بی كرك تا كركی تنك، سطح تحتانی كركی خاكستری ـ نمدی، همراه با كرك های غده ای بدون پایك متعدد.
● پراكندگی جغرافیایی:
این گونه بیشتر در ارتفاعات كوهستانی مركزی و شمال غرب ایران در كندوان، دره چالوس، پل زنگوله، دره لار دماوند، كوه توچال، اطراف فرحزاد، نزدیك دربند، گچسر، شمشك، بین شمشك و دیزین، دیزین، دره اوشان و فشم، كوه دماوند، دره لار، اطراف دریاچه تار دماوند، گردنه بشم فیروزكوه و در استان آذربایجان غربی نیز در ارتفاعات مرزی بین ایران و تركیه می روید. این گونه علاوه بر ایران در شرق آناتولی نیز می روید.
این گونه، از نظر طبی زیاد شناخته شده نیست. اگرچه معطر بوده و بی شك اثرات دارویی قابل توجهی خواهد داشت، ولی تا به امروز بیشتر از دیدگاه تثبیت خاك و حفظ آب در نواحی كوهستانی اهمیت ویژه ای داشته و اثرات دارویی آن با توجه به پیشرفت علم شیمی گیاهی بزودی شناخته خواهد شد.
به نقل از مجله محیط كوهستان
 
 
 
  روزنامه ایران

مکانیسمهای بیش انباشتی

مکانیسمهای بیش انباشتی  
 
     
 
 
 
 
 
 
 
   
   
 
● مكانیسمهای دخیل در جذب بالای گیاهانhyperaccumulator
۱) افزایش جذب فلزات به داخل ریشه همراه با سرعت بالای انتقال از ریشه به بخش هوایی
۲) ترشح پروتونها، اسیدهای آلی و كلاتورها توسط ریشه كه قادر به انحلال فلز است.
۳) اختصاص ریشه به مناطق غنی از فلز و جستجوی فلز
● آلایش زدایی گیاهی (Phytoremediation)
هدف از این تكنیك افزایش انتقال آلاینده ها از خاك به بخشهای هوایی گیاه است، به گونه ای كه با هر بار محصول دهی بیشترین میزان آلاینده ها از محیط خاك خارج شود.این روش ارزان قیمت است و منافع مستقیم یا غیر مستقیم فراوانی را شامل می شود.به عنوان مثال، منطقه آلوده به آلاینده ها توسط گیاه پوشش داده می شود ومانع انتقال و جابجایی خاك آلوده توسط باد و باران می گردد. كاشت،داشت و برداشت گیاهان فرایندی اشتغال زا و پیوسته است كه هزینه زیادی ندارد. علاوه بر این میزان تولید مواد زاید بسیاركم است،زیرا در روش شستشوی خاك مقدار زیادی مایعات حاوی فلزات سنگین خصوصا منیزیوم،آهن و آلومینیوم تولید می شود.
● برهم كنش گیاهان hyperaccumulator وسایر موجودات در محیط زیست
در این خصوص دو فرضیه مطرح است:
۱) فرضیه نخست فرضیه تداخل است. به این معنا كه گیاهان انباشت كننده فلزات سطح خاك را از طریق بخشهای گیاهی غنی از فلزات نظیر برگها می پوشانند. انباشت این مواد گیاهی فلزات را در لایه سطحی خاك آزادسازی می نماید. این افزایش محتوای فلزی خاك رشد دیگر گونه ها (گونه های با تحمل پایین تر) را مهار می كند و یك مزیت رقابتی را برای گیاهان انباشت كننده ایجاد می نماید. این فرضیه به فرضیه همتازدایی عنصری نیز معروف است. این در حالیست كه همتازدایی رایج در گیاهان محصول تولیدات ثانویه گیاه است.
۲) فرضیه دوم فرضیه دفاعی است. بر طبق این فرضیه، افزایش سطح فلز در بافت گیاه عملكردی در جهت دفاع در برابر گیاه خواها و یا عوامل بیماریزاست.با بررسی جمعیتهایی از Silene vulgaris در اروپا كه انباشت كننده مس است مشخص شده كه در جمعیتهای رشدیافته در خاكهای گچی كپسولها مورد حمله لاروهای بید قرار گرفتند اما در جمعیتهای مستقر در خاكهای غنی از مس این موضوع مشاهده نشد.
 
 
 
  گیاه شناسی

بررسی عملکرد و راندمان محصول در روش های آبیاری

بررسی عملکرد و راندمان محصول در روش های آبیاری  
 
     
 
 
 
 
 
 
 
   
   
 
سیستم آبیاری سنترپیوت به دلیل هزینه كارگری كم ، انعطاف پذیری زیاد ، راحتی اجرا و بهره برداری آسان ، یك سیستم آبیاری انتخابی درامر كشاورزی است . وقتی كه سیستم سنترپیوت درست طراحی شود و به پخش كننده های آب با راندمان بالا تجهیز شود ، می تواند در منابع پردازش خود( آب ، انرژی ، زمان ) صرفه جویی نماید . 
از انواع مختلف این پخش كننده ها می توان به موارد زیر اشاره كرد : حالت پخش اسپری در ارتفاع متوسط mid-elevation spray application ))، حالت پخش اسپری در ارتفاع كم( low-elevation spray applicator ) وحالت پخش دقیق با انرژی كم( low energy precison application). حالت آبیاری موضعی زیرسطحی (subsurface drip irrigation ) ، به علت راندمان بالا با روش های ذكر شده قابل قیاس است.راندمان یكنواختی بالای آبیاری كه منجر به تولید محصول و راندمان آب مصرفی بالا می شود ، بهترین وسیلهٔ مقایسه روش های آبیاری برای مناطق و محصولات ویژه می باشد . در آزمایشات مختلف محققان روشهای آبیاری LEPA ، MESA ، LESA ، SDI با ۵ نرخ آبیاری ناقص(I۰ ، I۲۵ ، I۵۰ ، I۷۵ و I۱۰۰) به صورت نسبت آب تهیه شده به مقدار آبیاری كامل برای گیاهان مختلف مورد ارزیابی قرار می گیرد ،که نرخ آبیاری كامل بر اساس ET پتانسیل محاسبه شده از ET گیاه مبنا و اعمال ضریب گیاهی محل تعیین می گردد. براساس مطالعات انجام یافته عملکرد محصول و راندمان آب مصرفی( WUE ) در نرخ های I۲۵ و I۵۰ تحت روش SDI بیشتر از دیگر روش های آبیاری است و در روش LEPA معمولاً بیشتر از Spray ، اما از SDIكمتر می باشد . روند روش ها در نرخ I۱۰۰معكوس بوده و عملکرد محصول و WUE در روش Spray بیشتر از LEPA و SDI می باشد . در نرخ آبیاری I۷۵، نیز این مطلب صادق است . كاهش محصول در آبیاری های كامل در نتیجهٔ راناف سطحی برای روش LEPA و نفوذ عمقی برای SDI می باشد . در روش SDI با كاربرد مقادیر كمتر آبیاری نفوذ كاهش می یابد و تبخیر نیز با كاهش سطح خیش شده كاهش می یابد و فقط آبی كه به بالا حركت می كند تبخیر می شود. هنگامی كه روش LEPA با تدابیری از قبیل شیب كمتر از۱ درصد ، كشت دایره ای ، ایجاد خاكریز فارو ، كنترل رطوبت خاك و برنامهٔ آبیاری مناسب همراه باشد، بیش از ۹۵ درصد آب در اختیار گیاه قرار خواهد گرفت .مدیریت راندمان بالای آبیاری Spray نیز شامل كاربرد نازل هایی با قطرات آب درشتتر ، اجرای نسبتاً كند پیوست برای تهیهٔ‌ آب كاربردی عمیق تر و اجتناب از آبیاری اسپری در شرایط باد شدید می باشد.
 
 
 
  شبکه کشاورزی و منابع طبیعی ایران