سبزه آرایی نوروزی

 راههای ساخت سبزه شب عید نوروز

سبزه عروسکی

سبزه قالبی

سبزهِ درختچه‌ای

با نزدیك ‌شدن‌ به‌ روزهای‌ پایانی‌ سال، همه‌ در تدارك‌ تهیه‌ وسایل‌ سفره‌ هفت‌ سین‌ هستند. یكی‌ از مهمترین‌ اجزای‌ این‌ سفره‌، سبزه‌ است. با نمونه‌های‌ جدیدی‌ از سبزه‌ كه‌ در اینجا ارائه‌ شده‌، تنوعی‌ در سفره‌ هفت‌سین‌ امسال‌ شما به‌ وجود خواهد آمد.

 

سبزهِ عروسكی‌

 

وسایل‌ لازم‌

عروسك‌

جوراب‌ زنانهِ رنگ‌ بدن‌

تخم‌ شاهی‌

 

روش تهیه

برای درست کردن سبزه عروسکی شب عید که امروزه در سفره های هفت سین انواع مختلف را با خلاقیت های جالب میبینیم. کار بسیار ساده و سرگرم کننده می باشد و  جلوه ای خاص به سفره هفت سین شما میدهد به نکات زیر توجه فرمایید.

تخم‌ شاهی‌ها را خیس‌ كنید و بگذارید یك‌ شب‌ تا صبح‌ بماند تا حالت‌ ژله ‌ای‌ و چسبنده‌ پیدا كند. روی‌ بدن‌ عروسك‌ از زیر گردن‌ تا مچ‌ دست‌ ها و نیز روی‌ پاها را جوراب‌ بكشید. سپس‌ تخم‌ شاهی‌ها را با دست‌ به‌ آرامی‌ روی‌ جوراب‌ بمالید. این‌ كار را به ‌دقت‌ و به‌ گونه‌ای‌ انجام‌ دهید كه‌ جوراب‌ اصلاً معلوم‌ نباشد. هر روز با آبفشان‌ به‌ آن‌ آب‌ بپاشید تا همواره‌ مرطوب‌ بماند.

- می‌توانید با تور سیمی‌ دامنی‌ برای‌ عروسك‌ درست‌ كنید، روی‌ آن‌ جوراب‌ بكشید و سپس‌ تخم‌ شاهی‌ بمالید.

 

سبزهِ قالبی‌

برای درست کردن سبزه کلاسیک شب عید که در اکثر سفره های هفت سین سالیان سال میبینیم و کار بسیار ساده ای نیز می باشد به نکات زیر توجه فرمایید.

 

وسایل‌ لازم

- عدس، ماش‌ یا گندم‌ (مقدار آن‌ بستگی‌ به‌ قالب‌ مورد نظر دارد)

- پارچهِ نخی‌

- سینی‌

- قالب‌ كیك‌ به‌ شكل‌ دلخواه‌

 

روش‌ تهیه

عدس‌ را به‌ مدت‌ دو روز در آب‌ خیس‌ كنید. سپس‌ از آب‌ بیرون‌ آورید و به‌ مدت‌ دو تا سه‌ روز درون‌ پارچه ‌ای‌ نخی‌ قرار دهید. پارچه‌ را روی‌ ظرفی‌ تخت‌ (سینی) پهن‌ كنید. روزی‌ یك‌ بار عدس‌ پیچیده‌ در لای‌ پارچه‌ را به‌ همراه‌ سینی‌ زیر شیر آب‌ بگیرید و آب‌ اضافی‌ را خالی‌ كنید. البته‌ مقدار بسیار كمی‌ آب‌ در داخل‌ ظرف‌ باقی‌ بگذارید. پس‌ از طی‌ این‌ مدت، عدس‌ها جوانه‌ می ‌زنند. جوانه‌ها را درون‌ قالب‌ مورد نظر بریزید و كاملاً پخش‌ كنید. سپس‌ در هوای‌ گرم‌ و مقابل‌ نور خورشید قرار دهید. پشت‌ پنجره‌ بهترین‌ مكان‌ است. پس‌ از مدتی‌ عدس‌ها در قالب‌ و به‌ شكل‌ آن‌ سبز می‌ شوند و رشد می ‌كنند. سپس‌ می ‌توانید آنها را به‌ ظرف‌ دیگری‌ منتقل‌ كنید.

برای‌ تزیین‌ این‌ سبزه‌ از روبان‌ پهن‌ استفاده کنید‌ و با‌ سوزن‌ ته‌ گرد روبان‌ را دورتا دور آن‌ ثابت‌ كنید.

 

سبزهِ درختچه‌ای

برای درست کردن این نوع سبزه متفاوت شب عید به روش زیر و باخلاقیت خود مشغول شوید تا همه با هنرمند درونتان آشنا شوند 

 

وسایل‌ لازم

- اسفنج‌ قالبی‌

- جوراب‌ زنانه‌ نازك‌

- چسب‌ حرارتی‌

- چوب‌ برای‌ تنه‌ درختچه‌ با قطری‌ حدود یك ‌و نیم‌ سانتیمتر

- گلدان‌ سفالی‌

- تخم‌ شاهی‌

- گچ‌

 

روش‌ تهیه‌

ابتدا‌ اسفنج‌ را به‌ شكل‌ كُره‌ درآورید. در صورتی‌ كه‌ اسفنج‌ قالبی‌ شما برای‌ اندازه‌ كره‌ مورد نظرتان‌ كوچك تر است، می ‌توانید با چسباندن‌ تكه‌های‌ دیگری‌ از اسفنج،‌ مكعب‌ را بزرگ تر كنید و سپس‌ ببُرید. توجه‌ داشته‌ باشید كه‌ برای‌ متصل‌ كردن‌ اسفنج‌ها، چسب‌ حرارتی‌ را فقط‌ در مركز اتصال‌ آنها بریزید.

پس‌ از آن‌ كه‌ اسفنج‌ كروی‌ آماده‌ شد، چوب‌ را به‌ درون‌ آن‌ فرو ببرید. با جوراب‌ زنانه‌ نازك‌ تمام‌ سطح‌ كروی‌ اسفنج‌ را بپوشانید و آن‌ را با سوزن‌ ته ‌گرد یا چسب‌ حرارتی‌ به‌ اسفنج‌ بچسبانید. چند ساعتی‌ كره‌ را درون‌ آب‌ قرار دهید تا كاملاً مرطوب‌ شود. اکنون تخم‌ شاهی‌ها را كه‌ قبلاً در آب‌ خیس‌ كرده‌اید و حالت‌ ژله‌ ای‌ و چسبنده‌ به‌ خود گرفته‌ است‌ به‌ سطح‌ جوراب‌ بچسبانید.

تنه‌ درختچه‌ را درون‌ گلدان‌ قرار دهید و گلدان‌ را با مخلوط‌ گچ‌ و آب‌ غلیظ‌ پر كنید. مراقب‌ باشید كه‌ چوب‌ به‌ صورت‌ محكم‌ و مستقیم‌ درون‌ گلدان‌ قرار گیرد. هر روز با آبفشان‌ به‌ درختچه‌ آب‌ بپاشید تا دانه‌ ها جوانه‌ بزنند. پس‌ از آن‌ نیز هر روز به‌ سبزه‌ آب‌ بپاشید تا سبز و تازه‌ بماند.

 

 

سبزه عروسكی

گستراندن‌سفره‌ هفت ‌سین‌ از جمله‌ آداب‌ نوروزی‌ ما ایرانیان‌ است؛ و در نظر پیشینیان‌ به ‌قدری‌ با اهمیت‌ بوده‌ كه‌ گمان‌ می‌ كردند اگر این‌ سفره‌ چیده‌ نشود، روزگار نگونساری‌ آنان‌ فرا می ‌رسد. اما به‌ دور از باورهای‌ خرافی، باید گفت‌ نیاكان‌ ما با باز كردن‌ كتاب‌ آسمانی‌ و نهادن‌ عیدی‌ در لابه‌لای‌ صفحات‌ آن، انداختن‌ سبزه‌ عید و گذاشتن‌ نان‌ در سفره‌ هفت‌سین، وسعت، روشنایی‌ و خیر و بركت‌ را از ایزد متعال‌ برای‌ خود و خانواده‌شان‌ آرزو می ‌كردند و زندگی‌ سبز سبز از او می ‌طلبیدند.

سبزه‌ انداختن‌ یكی‌ از مقدمات‌ نوروز است؛ و سبزه‌ مهمترین‌ مظهر محیطی‌ نوروز است‌ كه‌ در لحظه‌های‌ تحویل‌ سال‌ بر سفره‌ هفت‌سین‌ خودنمایی‌ می ‌كند. باید یكی ‌دو هفته‌ پیش‌ از آغاز سال‌ نو آن‌ را تدارك‌ دید.

وسایل‌ لازم‌

-عروسك‌

- پارچه‌ كنفی‌ یا گونی‌

- تخم‌ شاهی‌

- نخ‌ و سوزن‌ و قیچی‌

شیوهِ كار

عروسك‌ مناسبی‌ انتخاب‌ كنید؛ عروسكی‌ كه‌ ترجیحاً دامن‌ بلندی‌ داشته‌ باشد. اگر می ‌خواهید لباس‌ عروسك‌ آسیب‌ نبیند، قسمت‌ دامن‌ را داخل‌ كیسه‌ نایلونی‌ قرار دهید و در قسمت‌ كمر با كش‌ یا سوزن‌ و نخ‌ محكم‌ كنید.

پارچه‌ كنفی‌ را با قیچی‌ (با توجه‌ به‌ اندازه‌ عروسك) به‌ شكل‌ دامن‌ برش‌ بزنید. اندازه‌ گیری‌ دقیق‌ دور كمر، قد دامن‌ و پایین‌ دامن‌ عروسك، شما را در برش‌ صحیح‌ دامن‌ كمك‌ می ‌كند. دامن‌ را با سوزن‌ و نخ‌ بدوزید و قسمت‌ كمر را محكم‌ به‌ عروسك‌ متصل‌ كنید. این‌ مرحله‌ پایه‌ كار است‌ و باید با دقت‌ و توجه‌ انجام‌ شود.

تخم‌ شاهی‌ را خیس‌ كنید و بگذارید یكی ‌دو ساعت‌ بماند تا حالت‌ ژله ‌ای‌ و چسبنده‌ پیدا كند. سپس‌ آن‌ را از بالا به‌ پایین‌ و به‌ آرامی‌ روی‌ دامن‌ عروسك‌ بمالید. این‌ كار را به ‌دقت‌ و به‌ گونه ‌ای‌ انجام‌ دهید كه‌ اصلاً معلوم‌ نباشد.

عروسك‌ را در محل‌ گرم‌ (كنار رادیاتور شوفاژ یا نزدیك‌ بخاری) قرار دهید و هر روز دو نوبت‌ با آبفشان‌ به‌ آن‌ آب‌ بپاشید تا همواره‌ مرطوب‌ بماند. زمانی ‌كه‌ شاهی‌ها جوانه‌ زد بهتر است‌ آن‌ را به‌ محل‌ خنك ‌تر منتقل‌ كنید. گرما رشد جوانه‌ ها را سرعت‌ می ‌بخشد و عمر سبزه‌ كوتاه ‌تر می ‌شود. اگر می‌ خواهید سبزه‌ رشد زیادی‌ نداشته‌ باشد، آن‌ را داخل‌ یخچال‌ بگذارید؛ اما آب ‌دادن‌ را فراموش‌ نكنید.

دامن‌ سبز عروسك‌ را با گل‌های‌ رنگی‌ جلوه‌ بیشتری‌ ببخشید. این‌ روش‌ سبز كردن‌ سبزه‌ شیوه‌ای‌ جدید است‌ و اگر حین‌ انجام‌ كار دقت‌ و سلیقه‌ به ‌خرج‌ دهید، نتیجه‌ مطلوبی‌ خواهید گرفت. اگر دوست‌ دارید دامن‌ محكم‌ باشد و موقع‌ ایستادن‌ عروسك‌ دچار مشكل‌ نشود، زیر پارچه‌ تور سیمی‌ بگذارید و با پارچه‌ روی‌ آن‌ را بپوشانید.

منبع: مجله سروش

دوختن پرده والان دار

 

 

والان های تخت :

برای دوخت این نوع پرده به پارچه کمتری نیاز دارید و زمان دوخت نیز کوتاه تر است. این نوع پرده والان ساده را می توانید با تزئینات مدرن و امروزی یا سنتی همراه کنید. این والان یک تخته پارچه است که از چوب پرده جفتی عبور داده شده است. انتخاب نوع پارچه بستگی به سلیقه خودتان دارد. می توانید از پارچه های سنگین، از جنس پارچه های رومبلی با نقش های شاد یا از پارچه های توری و نایلونی دو لایه سبک و یا از پارچه های نخی گل دار، ابریشم خام، مخمل، یا از پارچه های جیر و چرم مصنوعی که به راحتی دوخته می شود استفاده کنید. همچنین می توانید پارچه های سوزن دوزی شده یا پنبه دوزی را به کار ببرید.

البته اندازه طول والان بستگی به اندازه پنجره اتاق شما دارد ولی بیشتر والان ها در اندازه 30 تا 35 سانتی متر هستند، چوب پرده ها را نصب کنید به طوری که فاصله بین آنها برابر با اندازه نهایی مورد نظر شما باشد. اندازه گیری نهایی طول پارچه پرده برای برش انداره چوب پرده را به اضافه دو سانت و نیم برای تا زدن حساب کنید. اندازه نهایی پهنای والان تخت شامل اندازه چوب پرده و برگردان به اضافه هفت سانت و نیم برای سجاف های کناری است.

 

والان بالونی :

پرده با والان بالونی، همراه با پرده توری سایبان و دراپه، ظاهری زیبا و چشم نواز دارد. لبه های پائینی آویخته و جمع شده، به نظر پیچیده می آید ولی در حقیقت دوخت آن بسیار ساده است. در واقع این پرده ای ساده است که از چوب پرده عبور داده شده و بلندی آن به اندازه والان است. هر کدام از قالب ها یا گودی ها با استفاده از نوار پرده یا گره زدن ریسمان به حلقه های پلاستیکی در پشت پرده انجام می شود. این پرده والان دار بالونی را می توانید از چوب پرده یا تیرک پنجره رستوران آویزان کنید. برای باشکوه جلوه دادن این پرده دراپه، والان های بالونی را به بلندی حدود 70 سانتی متر بدوزید.

برای محاسبه اندازه بلندی پارچه، بایستی مقداری اضافه برای تا کردن لبه بالا و پائینی و دوخت درز در نظر بگیرید و برای پهنای پرده، اگر پارچه شما توری نازک و ظریف باشد، سه برابر اندازه طول پنجره و اگر پارچه ضخیم تر باشد، دو الی دو و نیم برابر و مقداری نیز برای تا زدن لبه های کناری پرده اضافه کنید.

 

والان پف دار:

این نوع والان را می توانید به همراه پرده اصلی، پرده توری آفتابگیر، سایبان و یا به تنهایی از پنجره آویزان کنید. اندازه برش طول پارچه پرده برابر است با اندازه نهایی والان به اضافه درز و جای عبور چوب پرده؛ و پهنای آن سه تخته پارچه برای پرده توری و یا پارچه از جنس حریر است. اگر پارچه شما قدری ضخیم تر است، دو برابر و نیم محاسبه کنید و ده سانتی متر برای دوخت سجاف های کناری اضافه کنید.

 

نحوه دوختن والان های بالونی (بادکنکی)

1- ابتدا سجاف های کناری و پایین پارچه پرده ای را تا بزنید، اتو کنید. سپس به اندازه مناسب که بتوان چوب پرده را از آن رد کرد تا بزنید و بدوزید.

2- اندازه های دلخواهتان را مشخص کنید. به طور معمول فاصله های قالب 20 تا 30 سانتی متر از یکدیگر است. نوار پرده را روی این فاصله ها می دوزیم. اگر بخواهید در طول پرده این فاصله ها پهن تر باشد، باید قالب ها به فاصله های 40 تا 60 سانتی متر دوخته شود.

3- چندین نوار پرده را به طول 60 سانتی ببرید و در سر جای خود روی پرده بدوزید. ریسمان را از دو سر بکشید تا جمع شوند، بعد ،گره بزنید. اضافی ریسمان نوار پرده را توی گودی والان بگذارید.

 

نحوه دوختن والان های صاف :

- لبه های پارچه پرده ای را به اندازه 5/1 سانتی متر تا کنید. لایی بچسبانید و اتو کنید. لبه بالا و پایین پارچه را تا بزنید و به پهنای اندازه چوب پرده جا بگذارید و چرخ کنید.

- چوب پرده را عبور دهید. برای تزئین از روبان ابریشمی خیلی محکم و کلفت استفاده کنید و آن را بر روی جای دوخت کوک بزنید و بدوزید.

 

نحوه دوخت والان پفی :

1- سجاف های کناری را تا بزنید. لبه بالایی را به اندازه 5/1 سانتی متر تا کنید و اتو بزنید. سرتاسر طول لبه تا زده شده را دو ردیف موازی در زیر لبه قسمت تا شده بدوزید جای عبور چوب پرده کامل می شود.

2- چوب پرده را عبور دهید و والان را نصب کنید. پرده را بکشید و مرتب کنید. اگر به نظر می رسد که شـُـل است و می خواهید پُـفِ پرده بیشتر باشد آن را با کاغذ پوستی یا کیسه های پلاستیکی خشکشویی پر کنید.

منبع : ایران آذین